تاریخ و ادبیات
|
2023-04-09
هفتسین ایرانی
ایران باستان جشن ها و عیدهای زیادی داشته است و در فرهنگ این کشور، هر یک از جشن ها، نماد خاصی دارند. یکی تز میراث گران بهای ایرانی سفره هفت سین است که هرکدام از سین های این سفره، نمادی از زیبایی های خلقت است. یکی از مهمترین آداب و رسوم ایرانی از گذشته تا به امروز، چیدن سفره هفت سین در عید نوروز میباشد.
معرفی سفره هفت سین
یکی از مشهورترین رسم و رسومات در سال جدید شمسی، سفره هفت سین ایرانی است که به هنگام شروع سال نو چیده میشود. مردمان ایران به این سفره هفت سین، توجه خاصی نشان میدهند.
اعضاء سفره هفتسین، با حرف "س" شروع میشوند. مثل: سکه، سیر، سبزه، سنجد، سماق، سرکه، سیر و...
در آیین دوران ساسانیان، عدد هفت، عدد مقدسی نامیده میشد و افراد آن زمان، 7 دانه را برروی هفت ستون می کاشتند. نکته لازم به ذکری نیز وجود دارد که، به جز مواردی که در آغاز نام آن ها از سین استفاده شده است، اغلب مردم آینه و شمعدان، قرآن، تنگ آب و ماهی قرمز، شیرینی و ... نیز بر روی سفره هفت سین میچینند.
هر سین در سفره هفت سین نماد چیست؟
قرآن کریم:
ایرانیان در هنگام چیدن سفره هفت سین، اولین چیزی که در سفره قرار میدهند، قرآن کریم میباشد. با وقوع اسلام در ایران، همچنین روی آوردن ایرانیان به دین اسلام و مسلمان شدن آنها، مردم ایران از آن زمان تا به امروز، در سفره های هفت سین خود، قرآن کریم قرار میدهند تا سال جدید را با توکل و توسل به خداوند یکتا و متعال آغاز نمایند.
سیب:
میوه سیب نماد سلامتی و تندرستی است، و وجود آن در بین هفت سین به معنی تندرستی اعضاء خانواده در سال نو میباشد تا آنها از آسیب و بیماری ها در امان باشند.
سبزه:
زیباترین نماد سفره هفتسین ایرانی است و نماد آن حیات و شادابی است. بیشتر ایرانیان از سبزه با عنوان اینکه سالی شاد و با طراوت داشته باشند، استفاده میکنند. همچنین سبزه نماد فرشته اردیبهشت میباشد.
سمنو:
سمنو نماد خیر و برکت میباشد. ایرانیان چند روز مانده به شروع سال نو، سمنو را از پخت جوانه های گندم تهیه میکنند. و بر این اعتقاد هستند که قرارگیری آن بر روی سفره هفت سین ایرانی، موجب ازدیاد نعمت و برکت در زندگی آنها خواهد شد.
سرکه:
وجود سرکه نماد جاودانگی میباشد. در گذشته برای ابطال سحر و جادو از سرکه استفاده میشد. قرار گرفتن سرکه بر روی سفره هفت سین سبب از بین بردن ناملایمات سال نو میشود.
سیر:
سیر نماد اهورا مزدا، تندرستی و سلامت است. اغلب مردمان پیشین، از خواص دارویی سیر برای درمان بعضی از بیماری ها استفاده میکردند. از این رو میتوان از سیر برای داشتن سالی عاری از بیماری بر روی سفره هفت سین استفاده کرد.
سکه:
کی از نماد های رزق و روزی در سفره هفت سین، سکه است. افراد سکه را در بین سین های سفره هفتسین قرار میدهند تا در سال نو درآمد مناسبی داشته باشند، و روزی آنان از سوی خداوند افزون گردد.
سماق:
سماق در سفره هفت سین، سمبل چاشنی شادی، صبر و استقامت است در مقابل سختی ها است.
سنجد:
سنجد در دو نماد بین افراد شناخته میشود. بیشتر مردم از سنجد به عنوان نماد عشق و دلباختگی میدانند، و از آن برای افزایش علاقه بین اعضاء خانواده استفاده میکنند و بر روی سفره هفت سین قرار میدهند. اما برخی دیگر از مردم بر این اعتقاد و عقیده هستند، که وجود سنجد در سفره هفتسین به گرایش به عقلانیت میباشد. بنابراین قراردادن آن در سفره هفتسین، موجب میشود که تمام تصمیمات فرد در سال نو بر طبق عقلانیت انجام گیرد.
علت تغییر هفت شین به هفت سین
در زمان زمان ساسانیان و قبل از وقوع دین اسلام، ایرانیان باستان سفره ای بنام «هفت شین» پهن میکردند و در آن شمع، شراب، شمشاد، شهد، شربت و شقایق قرار میدادند. بعد از آمدن اسلام به ایران و حرام اعلام شدن «شراب» آنها، خواهر و همزاد شراب را که سرکه میشد، بر سفره قرار میدادند. بنابراین اینگونه شد که "شین" به "سین" تغییر یافت.
منبع
شما میتوانید با مراجعه به بخش تاریخ و ادبیات آکادمی انتیراپ با تاریخ و ادبیات ایرانی، مناسبت ها، شاعرها، شعرهای زیبای ایرانی آشنا شوید.