اینکوترمز قواعد‌ استاندارد‌ بین‌ المللی گردآوری شده‌ به وسیله اتاق بازرگانی‌ بین‌ المللی است که در زبان محاوره‌ ای به آن، اینکوترم و در زبان لاتین Incoterms نامیده می‌شود. اینکوترمز چگونگی‌ تقسیم‌ مخارج، تعهدات عهدنامه و ریسک خریدوفروش میان فروشنده و مشتری را روشن‌ می‌نماید و یا به عبارتی راه‌حل‌ های از پیش اندیشیده شده‌ رابطه‌ میان فروشنده و مشتری را استاندارد‌ می‌نماید. لغت Incoterms متشکل‌ از تلفیق سه واژه انگلیسی «International Commercial Terms» و به معنای اصطلاحات بین‌ المللی بازرگانی‌ است‌.

اینکوترمز به ۲ گروه کلی‌ تقسیم‌ می‌شوند:

• مجموعه‌ قوانین حاکم‌ بر هر نوعی از حمل و نقل‌
• مجموعه‌ قوانین حاکم‌ بر حمل و نقل‌ دریایی‌ و آبراه‌ های داخلی

اختصارات سه حرفی‌ قوانین اینکوترمز در بعضی مواقع با اختصارات استفاده‌ شده‌ در استاندارد‌های‌ دیگر شبیه است‌، منتها معناهای آنها کاملا متمایز از هم می‌باشند و در نهایت، اینکوترمز حاکم‌ بر یک عهدنامه تجاری باشد‌ به صورت صریح‌ و شفاف‌ در عهدنامه یاد شود‌.

برای آشنایی بیشتر با اینکوترمز، کلیک کنید.

ترم FAS

• کوتاه شده عبارتِ Free Alongside Ship
• معنای فارسی: تحویل کالا در کنار کشتی (نام بندر مقررشده)

ترم FAS یکی از اصطلاح های اینکوترمز می‌باشد. قوانین اینکوترمز توسط اتاق بازرگانی بین الملی ICC منتشر شده اند. سازمان صنعتی ICC، با گردآوری و تعیین این قوانین، سعی می‌کند تا تجارت و بازرگانی جهانی را تقویت کرده و بهبود بخشد. اصطلاح FAS مخفف Free Alongside Ship و به معنای ارسال کالا به خریدار به واسطه کشتی (کالا برای ارسال به خریدار به کشتی تحویل داده می‌شود.) می‌باشد و پس از آن فروشنده ریسکی را برعهده نخواهد داشت. در این قاعده FAS زمانی که کالا توسط فروشنده در کنار کشتی حمل معین شده توسط خریدار، در بندر قرار می‌گیرد، تعهدات فروشنده به اتمام می‌رسد و پس از آن در صورت بروز هرگونه خطر مثل از بین رفتن و یا آسیب رسیدن به کالا در کنار کشتی، تعهدات از فروشنده سلب شده و به خریدار انتقال می‌یابد.

پس از آن لحظه، همه مخارج از قبیل تأخیر در رسیدن کالاها به کشور مقصد، صدمه رسیدن به بار، تخلیه بار، هزینه بیمه، هزینه های بازرسی (در صورت نیاز به بازرسی)، عوارض گمرکی و مالیات ورودی، بر عهده خریدار خواهد بود.

FAS معمولاً برای کالاهایی که در کانتینر جا نمی‌شوند، استفاده می‌شود، درحالی که کالاهای کانتینری، معمولاً قبل از حمل به محوطه کانتینری و یا ترمینال انتقال می‌یابند (نه به کنار کشتی)، ولی در صورتی که کالا کانتینری باشد، بهتر است از عبارت FCA برای آن استفاده شود.

برای آشنایی بیشتر با FCA، کلیک کنید.

تفاوت های بین FAS و FOB

ترم FOB از قواعد‌ اینکوترمز به این معناست که کالا‌ الزاماً باید در یک کشتی معین تحویل‌ داده شود‌. مخارج حمل و نقل‌ برعهده مشتری یا همان خریدار می‌باشد و هنگامی که مشتری به مقصد‌ نهایی خویش می‌رسد، خطرات و ریسک ها از فروشنده به او انتقال می‌یابند.

برای آشنایی بیشتر با فوب یا FOB، کلیک کنید.

انتقال‌ ریسک حمل و نقل‌ برای‌ ترم FAS، هنگامی می‌باشد که بار در کنار‌ کشتی قرار می‌گیرد، یا اسکله‌ باشد‌ یا محوطه‌ بندر‌.

در حالی‌ که برای‌ حمل فوب یا FOB، انتقال‌ ریسک موقعی رخ می‌دهد که بار در کشتی مد نظر‌ قرار بگیرد. در هر دو موقعیت، روال حمل و نقل‌ به وسیله خریدار‌ تعیین می‌گردد. بدین‌سبب، این تکلیف مشتری می‌باشد که معین کند‌ فروشنده در کدام‌ بندر‌، اسکله‌ یا محوطه‌، یک بار از نوع‌ FAS را تحویل‌ دهد‌.

در حمل FOB، مشتری وظیفه‌مند عرضه اسناد ضروری برای قرار دادن‌ محموله‌ در کشتی می‌باشد. در آخر، هرگونه آسیب مرتبط به محموله‌ یا خسارتی که پیش از انتقال‌ ریسک رخ می‌دهد، متوجه‌ فروشنده است، به این دلیل، از نظرگاه فروشنده، هر چقدر ریسک حمل و نقل‌ بار زودتر منتقل‌ شود‌، خوب تر می‌باشد.

شباهت های بین FAS و FOB

دو اصطلاح FOB و FAS از قوانین اینکوترمز، فرق هایی با یکدیگر دارند. به طور مختصر آنها به 3 دسته تقسیم میشوند، که در قسمت زیر آورده ایم:

• نقطه‌ ای که ریسک حمل و نقل‌ به مشتری منتقل‌ می گردد. 
• گواهی‌ تحویل‌ متفاوتی‌ که فروشنده به منظور تایید تحویل‌ کالا‌ احتیاج دارد‌.
• استفاده‌ عمده‌ از اصطلاح‌ FOB (کالاهای کانتینری) و اصطلاح‌ FAS (کالاهای غیر کانتینری)

اما در اصل، این دو اصطلاح در مقایسه با یکدیگر، شباهت های بیشتری نسبت به تفاوت هایشان دارند.

مسئولیت های فروشنده در قبال‌ هر دو اصطلاح‌ FAS و FOB عبارتند از:

• نقش سامان‌دهی حمل و نقل‌ به جا مورد‌ توافق‌ دوجانب (در کنار‌ کشتی یا درون کشتی) به عهده‌ فروشنده می‌باشد‌.
• نقش سامان‌دهی و گرفتن جواز های ترخیص‌ کالا‌ از گمرک نقطه شروع و پرداخت همگی عوارض‌ و مالیات های قابل‌ اعمال‌ به عهده‌ فروشنده می‌باشد‌.
• فروشنده بایستی اطمینان‌ حاصل‌ کند‌ که خریدار‌ همگی اسناد و جزئیات ضروری به منظور ترخیص‌ کالا‌ در مملکت واردکننده را دارا است.

مسئولیت های خریدار‌ در قبال‌ هر دو اصطلاح‌ FAS و FOB عبارتند از:

• وظیفه تحویل‌ محموله‌ های وارداتی به منظور نهایی بر عهده‌ خریدار‌ می‌باشد‌.
• وظیفه سامان‌دهی و پرداخت مخارج حمل و نقل‌ دریایی‌ به کفالت خریدار‌ می‌باشد‌.
• نقش تمامی مراحل‌ ترخیص‌ کالا‌های‌ وارده در مملکت واردکننده بر عهده‌ خریدار‌ می‌باشد‌.

جمع‌ بندی

در این مقاله به مفهوم FAS (قانون FAS اینکوترمز) که یکی از قوانین و قوائد مهم در تجارت بین المللی است، پرداختیم. همچنین ترم FAS، تفاوت های بین FAS و FOB، و... را بررسی کردیم. جهت مشاهده سایر مقالات و اخبار در حوزه حمل و نقل کلیک نمایید.

همچنین در انتیراپ خدماتی اعم از حمل و نقل بین المللی زمینی، ریلی، دریایی، هوایی، انبارداری و... ارائه می‌شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر و استفاده از این خدمات می‌توانید به www.ntirapp.com مراجعه نمایید.

عضویت در سامانه خدمات حمل و نقل انتیراپ