ترم حمل EXW یکی از اصطلاحات تجاری در تجارت بین المللی می‌باشد. همچنین (EXW (EX WORKS از مهمترین اصطلاحات اینکوترمز می‌باشد. در حمل EXW، فروشنده محموله ها را در یک مکان معین در اختیار مشتری قرار می‌دهد و مشتری پس از آن همه مخارج حمل و نقل را برعهده می‌گیرد. ترم حمل EXW یکی از 11 اینکوترمز می‌باشد که توسط اتاق بازرگانی بین المللی جمع آوری، تألیف و منتشر شده اند.

برای آشنایی بیشتر با اینکوترمز کلیک کنید.

بعد از اینکه خریدار، محموله ها را تحویل گرفت، همه مخارج و خطرات مربوط به محموله ها، بر عهده خریدار خواهد بود. این آسیب ها و خظرات احتمالی می‌توانند مواردی مثل بارگیری کالاها، انتقال آنها با کشتی یا هواپیما، رسیدگی به امور گمرکی، تخلیه محموله ها در مقصد و ذخیره یا فروش دوباره محموله ها را شامل می‌شود.

تحت شرایط ترم حمل EXW در اینکوترمز، فروشنده فقط مکلف است که محموله ها را با خیال آسوده و به خوبی بسته بندی نماید و آنها را به صورت صحیح و دقیق برچسب بزند، سپس محموله ها را به مکان توافق شده با مشتری، رسانده و به وی تحویل دهد.

اگر فروشنده در بارگیری محصول به مشتری کمک کند، مشتری مکلف است مسئولیت خطرات و مخارج را برعهده بگیرد، از این رو در صورت بروز هرگونه مشکل، مشتری باید تمامی هزینه های مربوطه لازم را پرداخت کند.

اصطلاحات FCA، FOB و EXW (EX Works) همگی بخشی از اینکوترمز اتاق بازرگانی بین المللی می‌باشند. Incoterms در قولنامه های تجاری بین المللی به منظور توضیح و شفاف سازی مواردی همچون زمان و مکان تحویل کالا، زمان و مکان پرداخت وجه، انتقال خطرات از فروشنده به خریدار و طرفی که مسئول پرداخت مخارج حمل و نقل و بیمه می‌باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرند. اینکوترمزها علاوه بر اینکه قراردادهای واقعی نمی‌باشند، بلکه قوانین حاکم را نیز در حوزه قضایی جایگزین نمی‌کنند و این بدین معنی می‌باشد که می‌توان Incoterms را با بندهای صریح و شفاف در یک قولنامه اصلاح نمود.

برای آشنایی بیشتر با اصطلاح FCA کلیک کنید.

اینکوترمز برای‌ نخستین بار‌ در سال ۱۹۳۶ میلادی تالیف شد و ورژن کنونی یعنی اینکوترمز ۲۰۲۰ دارای ۱۱ اصطلاح‌ (اینکوترم) است. اینکوترمز ها غالباً از نظر لغوی‌ با اصطلاحات داخلی‌ در هر مملکت یکسان به نظر‌ می‌رسند ولی محتمل است‌ در بعضی موارد‌ معانی‌ متفاوتی‌ از هم داشته باشند.

افزون بر این، کشور‌ های مختلف و قوانین قضایی حاکم‌ بر صادرات و واردات روش‌ های متفاوتی برای‌ محاسبه‌ عوارض‌ حمل و نقل‌ بر پایه اینکوترمز مخصوص‌ خود‌ دارند، بدین‌سبب دوطرف قولنامه بایستی قوانین و چگونگی حاکم‌ بر قولنامه را به صورت‌ کاملا شفاف‌ مشخص‌ کنند تا از پیدایش مشکلات احتمالی در آتی پیشگیری شود‌.

تشریفات گمرکی صادرات به روش EXW

در ترم حمل EXW، حداقل ترین مسئولیت ها و وظایف برعهده فروشنده می‌باشد و اکثر مسئولیت ها و ریسک ها برعهده خریدار می‌باشد. بایستی با بررسی کامل، شرایط واردات و صادرات کالاهای تجاری انتخاب گردد. در این ترم حمل، فروشنده در قبال انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالا از گمرک کشور مبداء هیچگونه وظیفه ای ندارد ولی می‌تواند با مسئولیت خریدار کالاهای تجاری را در انجام این روند به خریدار کمک کند.

از جمله فعالیت هایی که فروشنده و خریدار محموله تجاری در راستای تشریفات گمرکی صادرات به روش EXW انجام می دهند می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• تهیه پروانه صادرات
• انجام مراحل ترانزیت
• دریافت گواهی ایمنی جهت صادرات
• انجام فرایند بازرسی قبل از بارگیری و حمل محموله
• انجام فرایند اعتبارسنجی
• دریافت گواهی مبدا
• و …

مسئولیت های خریدار و فروشنده در ترم EXW

در هر یک از قوانین اینکوترمز مراحل‌ واردات و صادرات محموله‌ های تجاری بر پایه قاعده هایی مخصوص میان فروشنده و خریدار‌ تقسیم‌ می‌گردد و وظایفی به هر کدام‌ از دوجانب قرارداد‌ اختصاص داده می‌شود‌. از جمله این وظیفه ها میتوان‌ به موارد‌ ذیل اشاره‌ کرد:

تعهدات عمومی طرفین

• خریدار در قاعده EXW اینکوترمز، مسئولیت پرداخت هزینه خرید کالا به فروشنده را، بر عهده دارد.
• فروشنده موظف می‌باشد بعد از اخذ مخارج کالاهای فروخته شده، همه اسناد مربوط به خرید کالا را که نشان دهنده پرداخت هزینه و تسویه حساب میباشد را، به خریدار تحویل دهد.

مراحل‌ تشریفات‌ و مدارک‌ صادرات و واردات

مشتری در این قاعده‌ مکلف است همه اسناد و مجوز‌های‌ مرتبط به صادرات و واردات کالا‌ و نیز مراحل‌ مرتبط به تشریفات‌ گمرکی را انجام‌ دهد‌. در حقیقت تمام ریسک و مخارج مربوط به انجام‌ این مرحله‌ بر تقبل مشتری خواهد بود‌.

فروشنده در رابطه‌ با انجام‌ تشریفات‌ گمرکی و دریافت‌ جواز های مرتبط به صادرات و واردات کالا‌ وظیفه‌ ای ندارد‌ منتها در صورتی که مشتری از او تقاضا نماید می‌تواند در انجام‌ این مرحله‌ها و تهیه‌ اسناد مورد‌ لزوم به خریدار‌ کمک‌ کند‌. حضور‌ فروشنده در این گام ها و اقداماتی که انجام‌ می‌دهد‌، تماماً با مسئولیت‌ مشتری یا همان خریدار می‌باشد.

حمل و نقل‌ کالا‌

• مشتری وظیفه‌ دارد‌ به منظور حمل و نقل‌ محموله‌ تجاری با یکی از شرکت‌ های حمل و نقل‌ بین‌ المللی قرارداد‌ تنظیم‌ کند. تمامی گام ها بارگیری، جابجایی و تخلیه‌ محموله‌ تجاری از وسیله‌ نقلیه بر تقبل مشتری خواهد بود‌ و خساراتی که محتمل است‌ در این گام ها به محموله‌ تجاری وارد بشود بر تقبل او خواهد بود‌.
• فروشنده مسئولیتی در زمینه‌ بارگیری، حمل و نقل‌ و تخلیه‌ محموله‌ تجاری نخواهد داشت.

تحویل‌ کالا‌

• مشتری در زمینه‌ دریافت کالا‌ موظف می‌باشد یک مکان‌ مورد‌ توافق‌ را با فروشنده را به منظور دریافت‌ محموله‌ تجاری تعیین نماید. در این مرحله‌ مشتری حتما باید از صحت‌ محموله‌ تجاری آسوده‌خاطر شود‌ و پس از بررسی‌ استاندارد‌های‌ مورد توجه برای‌ محموله‌ تجاری که در قرارداد‌ گفته شده‌ است‌، محموله‌ را از فروشنده دریافت‌ نماید.
• فروشنده در زمینه‌ تحویل‌ کالا‌ موظف است محموله‌ تجاری را در وقت مشخص شده‌ در قرارداد‌ و در مکان مورد‌ توافق‌ دوطرف به مشتری تحویل‌ دهد‌. در صورتی که مکانی از سوی مشتری پیشنهاد نشود فروشنده می‌تواند محموله‌ را در مکان مورد‌ نظر‌ خویش به مشتری تحویل‌ بدهد.

ریسک تجارت‌ بین‌ المللی

• مشتری پس از وصول محموله‌ تجاری از فروشنده در حقیقت همه ریسک های موجود در روند‌ واردات و صادرات کالا‌ را بر کفالت گرفته است‌.
• فروشنده تا قبل‌ از تحویل‌ محموله‌ تجاری در مکان‌ معین شده‌ همه مسئولیت‌ها‌ و ریسک محموله‌ تجاری را بر عهده‌ دارد‌.

هزینه ها‌

• مشتری پس از گرفتن محموله‌ تجاری از فروشنده همه مخارج واردات و صادرات کالا‌ را بر عهده‌ دارد‌ و بایستی پرداخت نماید. در صورتی که مشتری پس از دریافت‌ ریسک محموله‌ تجاری از فروشنده کمکی دریافت‌ نماید الزاماً باید مخارج مرتبط به آن را پرداخت نماید.
• فروشنده تا پیش از انتقال‌ ریسک و تحویل‌ محموله‌ تجاری به مشتری مکلف مخارج محموله تجاری خواهد بود‌.

اطلاعیه‌

• مشتری موکلف است محل مورد‌ نظر‌ خویش را در رابطه‌ با تحویل‌ بار تجاری به فروشنده خبر دهد‌.
• فروشنده وظیفه‌ دارد همه ریسک ها و خطرات حاضر در قاعده‌ EXW اینکوترمز را که در خرید و فروش کالا‌ مورد‌ نظر‌ وجود خواهد داشت را به مشتری خبر دهد‌.

بازرسی‌ کالا‌

• مشتری با توجه‌ به نوع‌ محموله‌ تجاری در صورت‌ لازم بود‌ن دریافت‌ گواهی نامه‌ بازرسی‌ کالا‌، پس از دریافت‌ محموله‌ تجاری موظف است این بررسی را انجام‌ داده و مخارج مربوط به آن را پرداخت نماید.
• فروشنده در این قسمت هیچگونه‌ تکلیفی نخواهد داشت و تنها وظیفه‌ وی در ارتباط با نوع‌ جعبه‌بندی کالا‌ بر پایه استاندارد‌های‌ کشور‌ مقصد‌ به تقاضا خریدار‌ می‌باشد. 

تفاوت های بین EXW و FOB

در قانون FOB یا فوب، فروشنده مخارج رساندن کالاهای خود به پایانه حمل و نقل را پوشش می‌دهد و همه هزینه های گمرکی را برای تحویل کالا به کشتی پرداخت می‌کند. از طرفی دیگر، مشتری باید تمامی هزینه های مرتبط به قراردادها، شرکت های حمل و نقل، بیمه و به اضافه اینکه هزینه های گمرکی در زمان رسیدن کالا به کشور مقصد را تقبل کند.

برای آشنایی بیشتر با اصطلاح FOB یا فوب کلیک کنید.

به عبارتی دیگر، بعد از فرستادن کالا، خریدار مسئولیت و مالکیت محموله را تقبل می‌کند که با عنوان "مبداء FOB" یا "نقطه حمل و نقل FOB" شناخته می‌شود.

مزایا و معایب استفاده از Ex Works در قرارداد چیست؟

در خرید و فروش تحت ترم حمل EXW، فروشنده در مخارج حمل و نقل‌ و گمرک و مخارج بسته بندی و اتیکت گذاری در مقصد‌ صرفه‌جویی‌ می‌کند و به اضافه اینکه هیچگونه اضطراب در مورد‌ مسئولیت‌ کالا‌های‌ مصدوم پس از تحویل‌ نخواهد داشت. با اینکه این وضعیت برای‌ فروشندگان ایده‌ ­آل به نظر‌ می‌رسد، منتها بخاطر وجود پاره ای الزامات گمرکی در حوزه‌ های قضایی مخصوص، بستن‌ قرارداد‌ تحت‌ Ex Works دایماً مقدور نیست‌.

برای‌ نمونه، همانطور که گفتیم اتحادیه‌ اروپا شرکت‌ های خارجی را در عرصه ی تکمیل‌ فرم‌ اظهارنامه ی مالیاتی محدود‌ نموده است‌ و در صورتی قرارداد‌ تحت‌ ترم حمل EXW بسته‌ شده‌ باشد‌ سبب خسارت دوطرف قرارداد‌ خواهد بود‌.

جمع‌ بندی

در این مقاله به مفهوم ترم حمل EXW (قانون EXW اینکوترمز) که یکی از قوانین و قوائد مهم در تجارت بین المللی است، پرداختیم. همچنین ترم EXW، تفاوت های بین EXW و FOB، و... را بررسی کردیم. جهت مشاهده سایر مقالات و اخبار در حوزه حمل و نقل کلیک نمایید.

همچنین در انتیراپ خدماتی اعم از حمل و نقل بین المللی زمینی، ریلی، دریایی، هوایی، انبارداری و... ارائه می‌شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر و استفاده از این خدمات می‌توانید به www.ntirapp.com مراجعه نمایید.

عضویت در سامانه خدمات حمل و نقل انتیراپ