قاعده CPT یکی از قوانین اینکوترمز می‌باشد که در قرارداد حمل و نقل ترکیبی میان دو طرف معامله قرار می‌گیرد. قاعده (CPT (CARRIAGE PAID TO یکی از مهمترین قوانین در اینکوترمز می‌‌باشد و همانند دیگر قواعد اینکوترمز، سبب تسهیل روند تجارت بین المللی می‌شود و همچنین سبب ایجاد نظم درفرآیند حمل و نقل برون مرزی می‌گردد.

واژه CPT یک اصطلاح تجاری بین المللی و به معنای تحویل کالا توسط فروشنده با هزینه خود، به یک شرکت حمل و نقل یا حامل منتخب شده خریدار، می‌باشد. در قاعده CPT فروشنده کالا، همه خطرات، ریسک ها و ضرر و زیان های احتمالی را تا هنگام تحویل کالا به خریدار (طرف مقابل)، متقبل می‌شود. حامل کالا می‌تواند یک نهاد یا یک فرد باشد که مسئولیت های حمل و نقل و جابجایی کالا ها را برعهده دارد و یا به منظور انجام کارهای حمل و نقل کالا، استخدام گردیده است.

جابجایی کالاها میتواند با انواع روش های حمل و نقل مثل حمل و نقل دریایی، حمل و نقل هوایی، حمل و نقل ریلی و حمل و نقل زمینی باشد.

مورد دیگر هم اینکه هزینه های اینکوترمز CPT می‌تواند شامل هزینه های حمل و نقل ترمینال (THC) نیز باشد.

اینکوترمز قواعد استاندارد بین المللی تدوین شده توسط اتاق بازرگانی بین المللی می‌باشد که در زبان محاوره ای به آن، اینکوترم و در زبان لاتین Incoterms نامیده می‌شود. اینکوترمز چگونگی تقسیم هزینه ها، تعهدات قرارداد و ریسک معامله بین فروشنده و خریدار را روشن می‌کند و یا به عبارتی راه حل های از قبل اندیشیده شده رابطه بین فروشنده و خریدار را استاندارد می‌کند. واژه Incoterms متشکل از ترکیب سه کلمه انگلیسی «International Commercial Terms» و به معنای اصطلاحات بین المللی بازرگانی است.

 برای آشنایی بیشتر با اینکوترمز چیست، کلیک کنید.

وظایف فروشنده کالا در قانون CPT اینکوترمز

1. اظهار کالا به گمرک های مبدأ
2. حمل کالا تا بندر مبدأ
3. تخلیه بار در بندر مبدأ
4. بارگیری کالا بر روی کشتی
5. حمل کالا تا بندر کشور مقصد
6. تخلیه کالا در بندر مقصد یا مقصد تعیین شده از سوی خریدار
7. حمل کالا تا نقطه تعیین شده در مقصد

در بین وظایف نامبرده برای فروشنده کالا، مهمترین آنها اظهار کالا به گمرک های مبدأ، حمل و نقل و جابجایی کالا، تخلیه و بارگیری کالا بر روی کشتی و مورد دیگر حمل و نقل کالاها تا نقطه تعیین شده در مقصد، می‌باشند.

وظایف خریدار کالا در قانون CPT اینکوترمز

اصلی ترین وظیفه خریدار کالا در قاعده CPT اینکوترمز، پرداخت مخارج با همان قیمت کالا می‌باشد. ولی بایستی بدانیم تنها وظیفه خریدار پرداخت مخارج کالا یا همان قیمت کالا نمی‌باشد. خریدار وظایف دیگری نیز دارد، که عبارتند از:

1. بیمه کالا
2. ترخیص کالا از گمرک مقصد
3. پرداخت عوارض گمرکی در کشور مقصد

بر طبق اصول ترم CPT، خریدار یا مشتری، بایستی همه خطرات احتمالی مثل خطر از بین رفتن و یا آسیب دیدن کالا بعد از تحویل را، متقبل شود. چراکه بر اساس این قاعده از اینکوترمز، فروشنده در قبال خطرات احتمالی بعد از تحویل کالا به خریدار، هیچگونه مسئولیتی بر عهده ندارد.

مشخص کردن محل دقیق بارگیری و تحویل کالا در اینکوترمز CPT

در قاعده CPT دو موقعیت مکانی اهمیت زیادی دارند.

مورد اول: محلی که بارها در آنجا تحویل گرفته می‌شود. (در این مورد ریسک انتقال می یابد.)

مورد دوم: محلی که به عناون مقصد کالا تعیین می‌شود. (محلی که فروشنده متعهد به بستن قرارداد حمل و نقل تا آن‌جا است)

این نوع از اینکوترمز، در حمل و نقل دریایی (کانتینر) صورت می‌گیرد. در این نوع حمل و نقل، بایستی بنادر مبدأ و مقصد در قرارداد نوشته شده مشخص شوند. 

نکته! البته پیشنهاد می‌گردد در اینگونه موارد، از قوانین CFR بجای قاعده CPT استفاده شود.

مزایای قاعده CPT اینکوترمز

• برای رسیدگی به الزامات و امور صادراتی، نیاز نمی‌باشد.
• عدم نیاز به پرداخت هزینه ها توسط خریدار یا مشتری
• ریسک های احتمالی حمل و نقل برای خریداران، کمتر می‌شود.
• فروش بیشتر برای فروشنده با در نظر گرفتن خطرات کالا در حمل و نقل

معایب قاعده CPT اینکوترمز

• ریسک های احتمالی برای فروشنده کالا، بیشتر می‌شود.
• مسئولیت ترخیص کالا از گمرک بر عهده خریدار می‌باشد.
• در صورتی که از روش حمل و نقل دریایی استفاده شود، خریدار بعد از دریافت کالا ریسک های زیادی را متحمل می‌شود.

نکات مهم قاعده CPT اینکوترمز

همانطور که در قسمت های فوق به مفهوم قاعده CPT اینکوترمز اشاره نمودیم، متوجه شدیم که برطبق این قاعده، فروشنده همه خطرات و هزینه های مرتبط به تحویل کالا به خریدار (یا حامل خریدار) در مقصد توافق شدهء دو طرف معامله را، متحمل می‌شود.

درصورتی که حمل و نقل کالا توسط دو حامل یا بیشتر (بیشتر از یک حامل) صورت بگیرد، تمامی ریسک ها، خطرات و مخارج مرتبط به کالا، بعد از تحویل کالا به اولین حامل، از فروشنده به خریدار انتقال می‌یابد.

در قاعده CPT، هزینه های صادراتی و مالیات نیز وجود دارد. از این رو خریدار می‌تواند بجای استفاده از CPT، از اینکوترمز CIP استفاده کند و بر طبق آن (CIP) فروشنده، کالاها را در حین حمل و نقل بیمه کند.

مقایسه CPT با CIF در اینکوترمز

قاعده CPT اینکوترمز و قاعده CIF اینکوترمز، تقریباً شباهت هایی با یکدیگر دارند ولی با وجود شباهت ها، تفاوت هایی نیز دارند.

عمده ترین تفاوت بین قواعد CPT و CIF، این می‌باشد که قاعده CIF فقط برای قراردادهای حمل و نقل دریایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر اساس قاعده CIF فروشنده کالا، مسئولیت تمامی هزینه ها، بیمه و حمل و نقل کالاها را تا زمان بارگیری کشتی در بندر معین شده را برعهده دارد و بعد از آن مسئولیت های کالاها به خریدار انتقال پیدا می‌کند.

از طرفی دیگر قاعده CPT در انواع مختلف حمل و نقل (حمل و نقل زمینی، حمل و نقل دریایی و حمل و نقل هوایی) بکار می‌رود و همه آنها را پوشش می‌دهد، به علاوه اینکه فروشنده فقط تا زمانی که کالا به اولین حامل برسد، در قبال کالاها مسئول می‌باشد.

جمع‌ بندی

در این مقاله به مفهوم ترم CPT (قانون CPT اینکوترمز) که یکی از قوانین و قوائد مهم در تجارت بین المللی است، پرداختیم. همچنین معرفی CPT، وظایف فروشنده و خریدار کالا در قانون CPT اینکوترمز و... را بررسی کردیم. جهت مشاهده سایر مقالات و اخبار در حوزه حمل و نقل کلیک نمایید.

همچنین در انتیراپ خدماتی اعم از حمل و نقل بین المللی زمینی، ریلی، دریایی، هوایی، انبارداری و... ارائه می‌شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر و استفاده از این خدمات می‌توانید به www.ntirapp.com مراجعه نمایید.

عضویت در سامانه خدمات حمل و نقل انتیراپ