رولبرینگ یکی از اعضای خانواده بیرینگ ها میباشد که تفاوت چندانی با بلبرینگ ها ندارد. رولبرینگ (Roller Bearing) شباهت زیادی به بلبرینگ یا بال برینگ (Ball Bearing) دارد. بلبرینگ یا همان بالبرینگ، به معنای توپ های حامل میباشند. رولبرینگ ها نیز در دسته بندی انواع چرخ دنده چرخشی یا توپی و یا یاتاق جای گرفته است و همچنین در انواع وسایل چرخشی و حرکتی استفاده میشوند. رولبرینگ ها در این دسته از وسایل از ساییده شدن و اصطکاک بر روی سطوح مختلف در حال چرخش، پیشگیری میکند.
بنابراین در قسمت های مختلف خودرو که امکان اصطکاک در آنها وجود دارد، انواع مختلف رولبرینگ ها و بلبرینگ ها بکار میروند و به واسطه غَلْت آنها، سبب ایجاد امکان حرکت نسبی دو قطعه میشوند.
با توجه به نوع فشار و نیروی وارده بر بیرینگ های خودرو، مثل نیروهای محوری و نیروهای شعاعی، از رولبرینگ یا بلبرینگ استفاده میشود. از آنجایی که بلبرینگ ها ساختار خاص خود را در برابر نیروی محوری، و رولبرینگ ها به دلیل امکان غَلْت بیشترش دربرابر نیروهای شعاعی مورد استفاده قرار میگیرند. ولی در شرایطی که نیروی وارده ترکیبی از دو نوع نیروهای شعاعی و محوری باشد، میتوان از انواع خاص بلبرینگ ها استفاده نمود.
انواع رولبرینگ
- رولبرینگ مخروط
- رولبرینگ سوزنی
- رولبرینگ بشکه ای کف گرد
- رولبرینگ استوانه ای پرغلتک
- رولبرینگ استوانه ای تک ردیفه
رولبرینگ مخروط
رولبرینگ مخروط یکی از انواع رولبرینگ ها میباشد که در دو نوع تک ردیفه و دو ردیفه ساخته میشود. این نوع از رولبرینگ ها فرم و ساختار مخروطی شکل دارند و میتوانند به راحتی بارهای شعاعی و محوری مخلوط (ترکیبی) را تحمل کنند.
رولبرینگ سوزنی
رولبرینگ بشکه ای کف گرد
رولبرینگ های بشکه ای کف گرد، یکی دیگر از انواع رولبرینگ ها میباشد و معمولاً درمعرض بارهای شعاعی ضربه ای قرار میگیرند. رولبرینگ بشکه ای کف گرد، رینگ خارجی چند تکه دارند و رول های آنها قطورتر و کم تعدادتر است.
رولبرینگ استوانه ای پرغلتک
رولبرینگ استوانه ای پرغلتک از انواع رولبرینگ ها میباشد که قطر متوسطی دارند و در دو یا چند ردیف میباشند. رولبرینگ استوانه ای پرغلتک، کاربرد بسیاری در خودروسازی دارند.
رولبرینگ استوانه ای تک ردیفه
رولبرینگ استوانه ای تک ردیف، یکی دیگر از انواع رولبرینگ خودرو میباشد که با رول هایی با قطر متوسط، تعداد کم ولی بلند ساخته میشوند. رولبرینگ استوانه ای تک ردیفه در مقایسه با رولبرینگ های چند ردیف (پرغلتک) سرعت غَلْت کمتری دارد.
اجزای تشکیل دهنده رولبرینگ
رولبرینگ ها یکی از قطعات کوچک درون خودروها میباشد که خودشان از قطعات کوچکتری تشکیل شده اند. این اجزا به ظرافت تمام در کنار یکدیگر چیده شده اند و این ظرافت باعث کوچک بودن رولبرینگ شده است. این اجزا در چهار بخش اصلی دسته بندی شده اند. عبارتند از:
- کنس یا رینگ (Ring)
رولبرینگها دارای رینگ داخلی و خارجی میباشند. سایر اجزای رولبرینگ در دو طرف رینگها قرار میگیرند. رینگ ها معمولاً از جنس آلیاژهای مقاوم فولاد ساخته میشوند.
- رول (Rolling Elements)
رول از اجزای غلتکی رولبرینگها میباشند که با چرخش خود حرکت رولبرینگ و رینگهای آن را ممکن میسازند. رول ها از جنس فولاد میباشند.
در بلبرینگها، ساچمههای گرد بجای رول های استوانه ای قرار دارند.
- قفسه یا کیج (Cage)
قسمتی که اطراف رول ها را میپوشاند و همانند آشیانه ای تک تک آنها را در بر میگیرد، قفسه یا کیج نامیده میشود. کیج، یکی از اجزای رولبرینگ ها میباشد. این قطعه از جنس فولاد، فیبر یا برنج میباشد و وظیفه آن جلوگیری از تماس رول ها با یکدیگر است. بعلاوه اینه از حرکت افقی و جانبی رول ها جلوگیری میکند.
- کاسه نمد
کاسه نمد از اجزای رولبرینگ ها میباشد و در میان قطعات کیج و رینگ ها قرار دارد. گاهی اوقات، کاسه نمد در دو سمت کیج و در میان رینگ داخلی و خارجی مورد استفاده قرار میگیرد و یا فقط در میان رینگ داخلی و کیج لازم بنظر میرسد.
وظیفه کاسه نمد جلوگیری از نشت روغن هیدرولیک درون کیج ها و میان رول ها، به بیرون میباشد. مورد دیگر هم اینکه کیج بلبرینگ را نیز آب بندی میکند و در برابر نفوذ آب به درون رولبرینگ جلوگیری میکند.
وظیفه رولبرینگ در خودرو
- کمک به انتقال نیروی چرخشی
- کمک به کاهش استهلاک قطعات
- جلوگیری از ساییده شدن قطعات و سطوح
- پیشگیری از خوردگی و آسیب دیدگی میان سطوح
- جلوگیری از ساییده شدن و اصطکاک میان سطوح
- فرآهم کردن امکان چرخش بعضی از قطعات بر روی همدیگر
- پیشگیری از هدر رفتن و مصرف بالای انرژی در اثر ایجاد گرما و اصطکاک
محل استفاده رولبرینگ
- چرخ
- فرمان
- دینام
- اکسل
- پلوس
- گیربکس
- دنده هرزگرد
به صورت کلی معمولاً در زمان هایی که نیروی گردشی سرعت زیادی دارد، از بلبرینگ ها استفاده میشود و در مکان هایی که نیروی شعاعی زیادی به قطعه وارد میشود، از رولبرینگ ها کمک میگیرند. گیربکس خودرو دارای دو نوع بیرینگ میباشد. ولی در خودروهای سرعتی، در سیستم چرخ از بلبرینگ های چند ردیفه استفاده میشود. ولی در سیستم چرخ خودروهای قدرتی رولبرینگهای چند ردیفه را شاهد هستیم.
برای آشنایی بیشتر با گیربکس اتوماتیک و دستی و تفاوت آنها کلیک کنید.
مورد دیگر هم اینکه دینام، پلوس، هرزگرد به دلیل کم بودن فضا و کم بودن فشار وارده، رولبرینگ های کوچک و تک ردیفه میباشند. ولی سیستم فرمان هم با توجه به نوع سیستم هیدرولیکی، مکانیکی، الکتریکی و تلسکوپی میتواند میزبان یکی از انواع بلبرینگ یا رولبرینگ باشد.
جمع بندی
در این مقاله به مفهوم رولبرینگ چیست؟، پرداختیم. همچنین انواع رولبرینگ، تعریف رولبرینگ، وظیفه رولبرینگ و... را بررسی کردیم. شما میتوانید با مراجعه به بخش مجله رانندگان آکادمی انتیراپ با مطالب مرتبط درخصوص حمل و نقل و رانندگان آشنا شوید.
همچنین در انتیراپ خدماتی اعم از حمل و نقل بین المللی زمینی، ریلی، دریایی، هوایی، انبارداری و... ارائه میشود. جهت مشاهده سایر مقالات و اخبار در حوزه حمل و نقل کلیک نمایید.
عضویت در سامانه خدمات حمل و نقل انتیراپ