یکی از اصلی‌ترین سوالات رانندگان این است که در چه سنی بازنشسته می شوند و سازمان بیمه تامین اجتماعی، چه در زمان کار و چه در دوران بازنشستگی برای رانندگان چه مزایایی خواهد داشت؟ در این مقاله، سعی بر این است تا در مورد بازنشستگی رانندگان و همچنین مزایا و خدمات بیمه تامین اجتماعی، اطلاعاتی در اختیار آن‌ها قرار دهیم.

خودروها، در کارخانه‌های خودروسازی، در سه گروه سبک، نیمه‌سنگین و سنگین تولید می‌شوند. ماشین‌آلات سنگین از نظر اندازه و وزن بزرگتر از دو گروه دیگر هستند که شامل انواع کامیون، گاری، وانت و غیره می‌باشند. برای این که راننده خودروی سنگین شوید، باید گواهینامه پایه یک داشته باشید. از آن جایی که بسیاری از رانندگان، از طریق رانندگی با خودروهای سنگین، کسب درآمد می‌کنند، سازمان تامین اجتماعی با تعیین میزان پاداش بازنشستگی به آن‌ها اجازه بازنشستگی داده است. امروزه یکی از مشکلاتی که رانندگان وسایل نقلیه سنگین با آن مواجه هستند، سن بازنشستگی رانندگان پایه یک و دریافت مستمری است. در ادامه، سعی بر این است که قوانین و نکات مربوط به بازنشستگی رانندگان وسایل نقلیه سنگین را به اختصار توضیح دهیم.

بیمه تامین اجتماعی رانندگان

در حال حاضر، کشور حدود 484 هزار راننده و 338 هزار کامیون در بخش حمل و نقل جاده‌ای دارد. به همین دلیل می‌توان گفت که گروه قابل توجهی از کارگران کشور در زمینه فعالیت‌های حمل و نقل جاده‌ای فعالیت می‌کنند. لذا تمام حقوق و مزایای آن‌ها باید توسط تامین اجتماعی و سایر دستگاه‌ها حفظ شود. در ضمن، کارفرمایان (شرکت‌های باربری جاده‌ای) نیز باید کلیه حقوق و مزایای آن‌ها را طبق قرارداد به آن‌ها اعطا کنند.

شغل رانندگی، علاوه بر بار مسئولیت، خطرات زیادی را نیز در بر دارد. به همین دلیل بیمه تامین اجتماعی، شغل رانندگی را تحت پوشش قرار داده و بر اساس ماده 76 قانون بیمه، سعی در تضمین کلیه حقوق مربوط به بازنشستگی رانندگان که شامل حق مستمری راننده نیز می‌باشد، را تضمین نموده است.

انواع پرداخت های بیمه بازنشستگی

ماشین‌آلات سنگین به دو نوع حمل بار و مسافربری تقسیم می‌شود. رانندگان این خودروها می‌توانند حق بیمه خود را به روش‌های مختلف پرداخت کنند.

رانندگان بدون خودرو

رانندگان پایه یک بدون خودروی سنگین، اغلب به عنوان راننده برای شرکت‌های حمل و نقل کالا و مسافر کار می‌کنند. این شرکت‌های حمل و نقل به عنوان اشخاص حقوقی و حقیقی فعالیت می‌کنند و دارای مجوز هستند. به این ترتیب طبق مقررات بیمه اجتماعی، رابطه استخدامی و کارفرمایی برقرار می‌شود و کارفرما که مالک وسایل نقلیه حمل و نقل سنگین است، طبق قانون مقرر در ماده 148 قانون کار و بند الف ماده 4 قانون، حق بیمه راننده را به سازمان بیمه اجتماعی پرداخت ‌می‌کند. لطفا توجه داشته باشید که نام راننده باید در لیست سپرده بیمه درج شود.

راننده بدون ماشین و کار برای شخص دیگر

مورد دیگر این است که راننده بدون ماشین سنگین، برای شخص حقیقی بدون شرکت کار کند. در این صورت به دلیل عدم وجود شرکت و کد کارگاهی، کارفرما نمی‌تواند حق بیمه رانندگان را پرداخت کند. در این صورت راننده باید خودش حق بیمه را پرداخت کند.

رانندگان وسایل نقلیه سنگین

دسته دیگری از رانندگان، کسانی هستند که علاوه بر گواهینامه پایه یک رانندگی، می‌توانند یکی از وسایل نقلیه سنگین را نیز خریداری کرده و رانندگی کنند. در این صورت، به دلیل این که راننده شغل آزاد دارد و به هیچ شرکتی وابسته نیست، باید حق بیمه را خودش به عنوان بیمه اجباری پرداخت کند.

چرا رانندگان در هنگام بازنشستگی، طبق قانون باید تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی باشند؟

همه رانندگان باید تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی باشند. یعنی شرکت‌ها و سازمان‌هایی که برای پیش بردن اهدافشان از رانندگان استفاده می‌کنند، باید شرایط بیمه را در قراردادهای کاری خود به طور کامل توضیح دهند. منظور از رانندگان در این قانون، کلیه رانندگان اتوبوس‌های بین شهری، وسایل نقلیه سنگین و حمل و نقل جاده‌ای است. البته قانون، مالکان خودرو را موظف می‌کند که بیمه خودرو را خودشان متحمل شوند و حق بیمه سالانه را بپردازند. اما اگر خودرو برای شرکت است، کارفرما باید حق بیمه فرد را بپردازد و هر گونه سهل انگاری در این زمینه می‌تواند توسط راننده در دادگاه مطرح شود.
همان طور که می‌دانید رانندگان خودروهای سنگین مشمول سختی کار می‌شوند. به همین دلیل مقررات مختلفی در خصوص بازنشستگی آن‌ها وجود دارد. رانندگان باید نسبت به بیمه حساس باشند. کلیه امور مربوط به دفترچه‌های بیمه و خدمات مربوط به بهداشت و درمان به شرطی قابل انجام است که شرکت یا سازمانی که در آن فعالیت می‌کند، به طور مستمر وجه را به موقع به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کند.

اهمیت دفترچه کار برای بازنشستگی رانندگان

اخیرا، محدودیت‌های برای بارنامه اعمال شده است که پرداختن به آن‌ها لازم و ضروری است. اگر شرکت‌ها و سازمان‌های حمل ونقل بدون دفترچه کار برای رانندگان بارنامه صادر کنند، تخلف کرده‌اند و مشمول جریمه می‌شوند. به همین دلیل شرکت‌ها و سازمان‌های حمل و نقل بار و مسافر بین شهری، باید رانندگانی که دفترچه کار ندارند را ملزم به تهیه آن کنند. همان طور که می‌دانید با داشتن گواهینامه رانندگی معتبر و متناسب با وسیله نقلیه و همچنین حداقل گواهی پایان دوره ابتدایی یا دوره نهضت سوادآموزی و کارت سلامت می‌توانید دفترچه کار سازمان حمل و نقل را دریافت کنید. توصیه می‌کنیم که حتما به دریافت دفترچه کار حساس باشید. رانندگان نیز مانند تمامی افراد تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی، از مزایای درمانی، مستمری بازنشستگی رانندگان، از کارافتادگی، تصادف، غرامت، کمک ازدواج و بسیاری از مزایای دیگر که توسط این سازمان در نظر گرفته شده است، برخوردار خواهند بود.

بیمه رانندگان حمل و نقل جاده ای

سازمان تامین اجتماعی، برای کلیه رانندگان تاکسی اینترنتی، کامیون، تراکتور، نیسان، وانت و انواع خودروهای سنگین، بیمه‌نامه صادر می‌کند. توصیه می‌کنیم برای اطلاع از بیمه و سایر استعلام‌های موردنظر، به وب‌سایت سازمان تامین اجتماعی مراجعه کنید. در سایت سازمان تامین اجتماعی، تمامی مباحث مربوط به فیش حقوقی، بیمه راننده و... موجود است. همان‌طور که می‌دانید هر سال سابقه پرداخت حق بیمه مشاغل سخت و زیان‌آور به مدت یک سال و نیم محاسبه می‌شود.

رانندگان وسایل نقلیه سنگین بدون کارفرما، می‌توانند برای خرید بیمه به سازمان بیمه تامین اجتماعی مراجعه کنند. آن‌ها می‌توانند با پرکردن فرم درخواست، ارائه گواهینامه رانندگی معتبر، مجوز فعالیت درون شهری یا بین شهری و ارائه کارت وسیله نقلیه، برای درخواست بیمه اقدام کنند. حداکثر سن برای برخورداری از بیمه تامین اجتماعی رانندگان کالاهای سنگین، 50 سال تمام است. نکته دیگر بررسی وضعیت سلامت راننده است که باید برای معاینه پزشکی به مراکز تعیین شده مراجعه کند. پس از انجام کلیه مراحل، انجام معاینه بهداشتی و دریافت کد، برگه پرداخت حق بیمه صادر و باید در موعد مقرر نسبت به پرداخت آن اقدام شود.

تمامی بیمه‌شدگان سازمان تامین اجتماعی، می‌توانند از بیمه درمان تکمیلی برای خود و خانواده خود استفاده کنند. اگر قصد استفاده از بیمه‌نامه‌های متعدد درمانی را دارند، باید به خاطر داشته باشند که میزان غرامتی که از شرکت‌های بیمه دریافت می‌کنند، نباید از کل هزینه‌های درمانی که پرداخت کرده‌اند بیشتر باشد. نرخ حق بیمه رانندگان 27 درصد کل حقوق‌شان را شامل می‌شود.

شرایط بازنشستگی رانندگان پایه یک

در هنگام تعیین بازنشستگی رانندگان وسایل نقلیه سنگین دو عامل مهم در نظر گرفته می‌شود: پرداخت حق بیمه و سن. رانندگان وسایل نقلیه سنگین مانند سایر مشمولان تامین اجتماعی از حقوق و مزایا از جمله مستمری بازنشستگی برخوردار خواهند شد. سازمان تامین اجتماعی برای بازنشستگی رانندگان تجهیزات سنگین و دارندگان گواهینامه پایه یک، محدودیت سنی در نظر گرفته است. سن بازنشستگی برای رانندگان پایه یک به شرح زیر است:

سن بازنشستگی رانندگان مرد

رانندگان مرد با 30 سال سابقه رانندگی و 50 سال سن یا بیشتر می‌توانند برای بازنشستگی و دریافت مستمری اقدام کنند. مورد دوم را می‌توان با 20 سال سابقه کاری و 60 سال سن در نظر گرفت. این دسته از رانندگان می‌توانند برای بازنشستگی اقدام کنند. یکی دیگر از شرایط بازنشستگی راننده کامیون این است که اگر راننده 35 سال حق بیمه پرداخت کرده باشد، در هر سنی می‌تواند بازنشسته شود و مستمری بگیرد.

سن بازنشستگی رانندگان زن

با توجه به این که در سال‌های اخیر، رانندگان زن نیز می‌توانند با گواهینامه پایه یک و با خودروهای سنگین رانندگی کنند، این دسته از رانندگان زن وسایل نقلیه سنگین نیز با تعیین شرایطی می‌توانند بازنشسته شوند. طبق مقررات تامین اجتماعی، اگر راننده خودروی سنگین زن 30 سال سابقه کار حرفه ای داشته باشد، می‌تواند در 45 سالگی بازنشسته شود. علاوه بر این، اگر راننده‌ای 20 سال سابقه کار داشته باشد، می‌تواند در سن 55 سالگی بازنشسته شود. برای خانم‌ها نیز قانون پرداخت حق بیمه 35 ساله در نظر گرفته شده است. اگر راننده‌ای 30 سال سابقه پرداخت بیمه داشته باشد، می‌تواند در هر سنی بازنشسته شود و خدمات بازنشستگی دریافت کند.

قانونگذار دو شرط دیگر را برای مستمری رانندگان زن یا مرد در نظر گرفته است: اگر راننده‌ای حدود 20 سال و به صورت متوالی، حق بیمه پرداخت کرده باشد، بدون در نظر گرفتن شرایط سنی می‌تواند بازنشسته شود. ضمنا اگر راننده‌ای دارای سابقه پرداخت 10 سال بیمه باشد و بالای 60 سال سن داشته باشد، می‌تواند کسری سابقه بیمه خود را به صورت یک جا پرداخت کرده و بازنشسته شود. رانندگان می‌توانند برای دریافت استعلام سوابق شغلی و بیمه‌ای خود به سازمان تامین اجتماعی مراجعه کنند. با تمام این توضیحات، توصیه می‌کنیم به تمام نکات مهم مربوط به اخذ بیمه تامین اجتماعی توجه داشته باشید تا بتوانید در موعد مقرر از خدمات آن و بیمه بازنشستگی راننده، بهترین استفاده را ببرید. همان‌طور که در بالا بیان شد، حتما به سامانه‌های مربوط به سازمان بیمه تامین اجتماعی مراجعه و تمام سوابق کاری و موارد مربوط به آن را بررسی کنید تا در صورت مغایرت، برای برطرف کردن آن اقدام فرمایید.

مستمری رانندگان وسایل نقلیه سنگین

از آن جایی که تعداد رانندگان وسایل نقلیه سنگین در کشور بسیار زیاد است، حقوق و مزایای آن‌ها توسط سازمان‌ها و ارگان‌های مربوطه تنظیم شده است. هم سازمان های بیمه اجتماعی و هم کارفرمایان باید به تعهدات خود در خصوص حقوق و منافع رانندگان وسایل نقلیه سنگین عمل کنند. یکی از حقوق راننده بحث بازنشستگی است. با در نظر گرفتن حق بیمه اختصاصی راننده، میزان مستمری راننده وسیله نقلیه سنگین در دوران بازنشستگی تعیین می‌شود.

حق بیمه رانندگان در ماه با کمک دولت 

• رانندگان درون شهری: 640,967 تومان 
• رانندگان برون شهری با وسیله نقلیه سبک: ۷۵۷.۵۰۷ تومان
• رانندگان برون شهری با وسیله نقلیه سنگین: تومان ۸۷۴.۰۴۷ تومان

حق بیمه رانندگان در ماه بدون کمک دولت 

• رانندگان درون شهری: ۱.۲۸۱.۹۳۴ تومان
• رانندگان برون شهری با وسیله نقلیه سبک: ۱.۵۱۵.۰۱۴ تومان
• رانندگان برون شهری با وسیله نقلیه سنگین: ۱.۷۴۸.۰۹۴ تومان

قانون جدید بازنشستگی رانندگان خودروهای سنگین

آخرین اخبار منتشر شده در مهر ماه 1401، مبنی بر امکان بازنشستگی رانندگان کامیون با 25 سال سابقه بیمه و 55 سال سن به شرح زیر است:

مهرداد قریب معاون بیمه‌ای تأمین اجتماعی، در پانزدهم مهرماه ۱۴۰۱ به حمیدرضا شهرکی ثانوی معاون حمل و نقل سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، نامه‌ای را مبنی بر قانون جدید بازنشستگی رانندگان کامیون و سایر ماشین‎‌های سنگین ارسال کرده است. در این نامه بیان شده است: 15 مهر ماه 1401، مهرداد قریب، معاون بیمه تامین اجتماعی، با ارسال نامه‌ای به حمیدرضا شهرکی، معاون حمل و نقل سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کشور، درباره قوانین جدید بازنشستگی رانندگان کامیون و سایر ماشین‌آلات سنگین بیان کرد: بر اساس قوانین برنامه پنج ساله ششم توسعه، رانندگان وسایل نقلیه سنگین بین شهری، راهداری و راهسازی با 25 سال سابقه پرداخت حق بیمه می‌توانند در سن 55 سالگی اعلام بازنشستگی کنند و برای اعلام بازنشستگی، راننده مشمول، باید به شعبه وصول بیمه مراجعه و درخواست خود را به صورت کتبی ارائه کند. پس از بررسی مدارک، شرایط، مقررات و قوانین مربوط به مستمری بازنشستگان، درخواست بازنشستگی تایید و مستمری پرداخت می‌شود. اما این قانون با مخالفت برخی رانندگان روبرو شده است، زیرا بسیاری از رانندگان می‌خواهند 30 سال سابقه کار را برایشان منظور شود. یکی از اهداف تصویب این قانون، این است که به دلیل این که رانندگان باید روزها یا هفته‌های زیادی از خانواده خود دور باشند، سازمان تامین اجتماعی تلاش می‌کند از این قشر جامعه بیشتر حمایت کند.

وضعیت رانندگان وسایل نقلیه سنگین پس از بازنشستگی

رانندگانی که به سن بازنشستگی می‌رسند، درخواست بازنشستگی می‌کنند. بدین ترتیب، دفترچه کارشان توسط سازمان راهداری و وزارت راه و شهرسازی مصادره می‌شود. این بدان معناست که این رانندگان پس از بازنشستگی نمی‌توانند به رانندگی با وسایل نقلیه سنگین بازگردند. زیرا نبود دفترچه کار و بارنامه، باعث دردسر زیادی برای آن‌ها خواهد شد. رانندگان باید توجه داشته باشند که در صورت شروع مجدد کار پس از بازنشستگی، مستمری آن‌ها قطع خواهد شد و پس از چند سال در صورتی که قصد بازنشستگی مجدد داشته باشند، مستمری آن‌ها بر حسب دو سال بیمه آخر آن‌ها محاسبه می‌شود.

در پایان این مورد را به یاد داشته باشیم که رانندگی در نواحی شهری و همچنین در سطح کشور با وسایل نقلیه سنگین، کاری سخت و طاقت فرسا است. اکثر رانندگان به دلیل مسافت زیاد بین شهرها، چندین روز از خانواده خود دور بوده و همچنین خطراتی از جمله خواب آلودگی، تصادفات، جاده های خطرناک و زمان طولانی رانندگی باعث شده تا این شغل جزو مشاغل سخت محسوب شود. آخرین تصمیم اتخاذ شده در خصوص بازنشستگی رانندگان وسایل نقلیه سنگین، کاهش سن بازنشستگی است. با تصویب قانون جدید بازنشستگی رانندگان کامیون و سایر ماشین‌های سنگین، رانندگان با داشتن 55 سال سن و سابقه پرداخت بیمه 20 سال متوالی و 25 سال به صورت متناوب بازنشسته می‌شوند.

نتیجه‌گیری

در این مقاله، سن بازنشستگی رانندگان کامیون را مورد بررسی قرار دادیم. همچنین به انواع پرداخت‌های بیمه بازنشستگی و شرایط بازنشستگی رانندگان پایه یک پرداختیم. در ادامه، با قانون جدید بازنشستگی رانندگان خودروهای سنگین و وضعیت آن‎‌ها پس از بازنشستگی، آشنا شدیم. شما می‌توانید با مراجعه به بخش مجله رانندگان آکادمی انتیراپ با مطالب مرتبط در خصوص حمل و نقل و رانندگان آشنا شوید. همچنین در انتیراپ خدماتی اعم از حمل و نقل بین‌المللی زمینی، ریلی، دریایی، هوایی، انبارداری و... ارائه می‌شود. جهت مشاهده سایر مقالات و اخبار در حوزه حمل و نقل کلیک نمایید.

عضویت در سامانه خدمات حمل و نقل انتیراپ