خانه 
آکادمی 
پشتیبانی 
پروفایل واردات و انواع آن
واردات کالا یکی از فرآیندهای مهم در حوزه تجارت است و فعالیت در این زمینه نیازمند اطلاعات و تجربه کافی است. دانستن این که می‌خواهید با کدام کشور تجارت کنید و از آن کشور کالا وارد کنید، مستلزم آگاهی از قوانین و مقررات واردات آن کشور است.
واردات چیست؟
واردات برای محصولاتی است که در یک کشور تولید و از طریق تجارت به کشور دیگر وارد می‌شود. بسیاری از کالاها و خدمات هستند که در یک کشور تولید و برای استفاده در کشوری دیگر ارسال می‌شوند. در این حالت کشور مبدا و کشور مقصد به ترتیب کشورهای صادرکننده و واردکننده نامیده می‌شوند. اصطلاحی به نام تراز تجاری نیز وجود دارد. تفاوت بین ارزش صادرات سالانه و ارزش واردات یک کشور را تراز تجاری آن می‌گویند. اگر میزان واردات بیش از میزان صادرات باشد، تراز تجاری منفی خواهد بود. سوال مهمی که در این جا باید به آن پاسخ داد این است: چه عواملی باعث می‌شود یک کشور به سمت واردات روی بیاورد؟ با توجه به هزینه‌های اضافی واردات مانند هزینه‌های حمل و نقل، بیمه کالا، تعرفه گمرکی و عوارض، تعجبی ندارد که قیمت کالا پس از واردات افزایش قابل توجهی داشته باشد. بنابراین، کشورها تنها در صورتی هزینه واردات را می‌پذیرند که یک یا چند مورد از شرایط زیر برای کالاهای وارداتی اعمال شود:
- محصول مورد نظر در داخل تولید نمی‌شود و یا در صورت تولید، پاسخگوی نیاز داخلی نیست.
- کیفیت کالاهای تولید داخل بسیار پایین‌تر از نمونه‌های خارجی است.
- قیمت محصولات مشابه خارجی نسبت به نمونه‌های داخلی کمتر باشد.
مراحل واردات کالا
واردات کالا از جمله معاملاتی است که در صورت رعایت قوانین و مقررات، همواره منافع زیادی برای تجار و بازرگانان به همراه دارد. اگر در زمینه واردات کالا تازه کار هستید، باید با مراحل واردات کالا و مقررات مربوط به این تجارت آشنا شوید. در غیر این صورت نه تنها قادر به واردات کالاهای تجاری به کشور نخواهید بود، بلکه متحمل خسارات سنگینی نیز خواهید شد. در زیر، مراحل واردات به تفصیل بیان خواهد شد:
- اخذ کارت بازرگانی
- انتخاب زمینه فعالیت
- شناخت قوانین و مقررات
- انتخاب کشور خود
1. اخذ کارت بازرگانی
واردات کالا، تجارت بین‌المللی محسوب می‌شود. بنابراین، شخص یا شرکت واردکننده برای انجام تجارت بین‌الملل باید کارت بازرگانی داشته باشد. اگر شخص یا شرکت واردکننده، کارت بازرگانی نداشته باشد، گمرک مجوز لازم برای واردات کالا را به وی نمی‌دهد. لذا تجار و بازرگانان، قبل از هر اقدامی در خصوص واردات کالا باید کارت بازرگانی تهیه کنند. دو نوع کارت بازرگانی وجود دارد که تجار می توانند با رعایت شرایط آن را دریافت کنند: حقیقی و حقوقی.
2. زمینه فعالیت خود را انتخاب کنید
پس از دریافت کارت بازرگانی، زمینه فعالیت خود را انتخاب کنید. در این مرحله باید تصمیم بگیرید که از نظر واردات کالای خود در کدام زمینه فعالیت خواهید کرد. زمینه فعالیت یک تاجر به دو نوع تقسیم می شود:
• انجام تجارت تنها با یک کشور
• تجارت با چندین کشور
بسته به این موارد، حوزه های مختلفی از فعالیت را تعیین کنید که مایل به همکاری با یک یا چند کشور مختلف هستید.
3. شناخت قوانین و مقررات
واردات کالا و سایر امور بازرگانی، دارای قوانین و مقرراتی می‌باشند که تمامی تجار و بازرگانان باید از آن آگاه بوده و با این قوانین و مقررات آشنا باشند. برخی از این قوانین و سیاست‌ها بر اساس نیاز کشور، دائما در حال تغییر هستند. بنابراین، برای پیشبرد فعالیت‌های اقتصادی لازم است اخبار و اطلاعات مربوط به واردات کالا را به صورت روزانه مطالعه کرده و قوانین و مقررات مربوط به واردات کالا را برای کشور کسب کنید.
4. انتخاب کشور
در این مرحله، باید کشورهای مختلفی را برای کسب و کار خود در نظر بگیرید و مذاکرات لازم را با مشتریان مختلف برای انجام تعاملات تجاری انجام دهید. بنابراین، علاوه بر دانستن زبان کشور موردنظر، باید با قوانین و مقررات کشور کاملا آشنا باشید و بدانید عمده صادرات در چه زمینه‌ای است. سپس می توانید تصمیم بگیرید که واردات کالا از کدام کشورها برای شرکت شما مفید و سودآور است.
قوانین واردات کالا
همانطور که در قسمت قبل بیان شد، واردات کالا، یکی از مهمترین نیازهای اساسی جامعه است که به تجار و بازرگانان امکان می‌دهد تا نیازهای جوامع مختلف را تامین کنند و همچنین این امر را برای افزایش رشد اقتصادی کشور پر کنند. بنابراین دولت در این تجارت بین‌المللی بستری را ایجاد کرده است که به تجار این امکان را می‌دهد تا با وضع قوانین و مقررات خاص بسته به شرایط داخلی، حداکثر استفاده را از این روند اقتصادی ببرند.
مراحل و مقرراتی که دولت برای واردات هر نوع کالا در نظر می‌گیرد، تابع قوانین داخلی کشور است و تمامی بازرگانان موظف به رعایت این قوانین و مقررات می‌باشند. در غیر این صورت، مشکلات یا عدم رعایت مقررات ممکن است روند واردات کالا را با اختلال مواجه کرده و خسارات مالی قابل توجهی را به دنبال داشته باشد.
در ادامه این مقاله، به تشریح قوانین و مقررات مربوط به واردات کالا می پردازیم و واردکنندگان کالا باید اطلاعات کامل و جامعی از این قوانین داشته باشند. مقررات مربوط به واردات کالا عبارتند از:
1. قانون صادرات و واردات
یکی از مهمترین قوانین اساسی است که در تمام زمینه‌های تجاری اعمال می‌شود. قوانین واردات و صادرات مشتمل بر 24 ماده در سال 1372 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. کلیات این قانون، مربوط به خط قرمزهای حوزه تجارت است. بنابراین، ما باید اطلاعات جامعی از این قانون داشته باشیم.
2. اجرای مفاد قانون صادرات و واردات
این قانون، در ادامه قانون صادرات و واردات، مصوب یک سال بعد در سال 1373 توسط هیئت وزیران به تصویب رسید. مفاد اجرایی قانون کنترل صادرات و واردات، شامل 46 ماده است که در زمینه اجرای مقررات مربوط به واردات کالا بررسی و تنظیم شده است.
3. قانون آیین نامه امور گمرکی
این قانون در سال 1392 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. قانون آیین نامه گمرکی، شامل نکات مهمی در زمینه ترخیص کالا از گمرک و فرآیندهای گمرکی می‌باشد.
4. کتاب مقررات واردات و صادرات کالا
این کتاب حاوی نکات اجرایی بسیار مهم برای واردات کالاهای مختلف است. در این کتاب، علاوه بر نکات اجرایی مهم، تعرفه انواع کالاهای وارداتی نیز ذکر شده است. کتاب مقررات صادرات و واردات، هر ساله طبق قوانین داخلی و بین‌المللی کشور به روزرسانی می‌شود و سپس توسط سازمان توسعه تجارت منتشر می‌شود. بنابراین مطالعه این کتاب برای تجار بسیار مهم و ضروری است.
5. بخشنامه های اجرایی
اصلی‌ترین و مهمترین مقررات واردات کالا، مختص بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی صادره بوده و باید توسط تمامی تجار و بازرگانان مطالعه شود. زیرا، با مطالعه دستورالعمل اجرایی، با جزئی‌ترین و به روزترین مقررات حاکم بر این تجارت آشنا می‌شوید. بنابراین برای به دست آوردن اطلاعات لازم در رابطه با واردات کالا، لازم است اخبار و اطلاعات مربوط به واردات کالا به طور منظم و روزانه بررسی شود.
انواع واردات کالا را بشناسید
برای واردات کالا از هر کشوری، ابتدا باید نوع واردات کالاهای ذکر شده در زیر را انتخاب کنید که هر مورد به اختصار توضیح داده شده است. بسته به نوع واردات انتخابی، آگاهی کافی از قوانین و مقررات کشور منتخب در این زمینه الزامی است. شما می‌توانید با یک شرکت بازرگانی مانند انتیراپ که سال‌ها در زمینه واردات و صادرات فعال است مشورت کنید و 0 تا 100 کار مرتبط با تجارت خود را به ما بسپارید.
انواع واردات کالا به شرح زیر است:
- واردات کالاهای مرجوعی
- واردات قطعی
- واردات موقت
- ترانزیت داخلی
- ترانزیت خارجی
واردات کالای مرجوعی
اولین نوع واردات کالاهای معرفی شده در این بخش، واردات کالای مرجوعی است. این نوع واردات، در واقع زمانی اتفاق می‌افتد که کالایی به دلایل مختلف به کشوری خاص صادر شده و بدون تعرفه عودت داده شود. توجه به این نکته، ضروری است که برای این نوع واردات، کالا باید در شرایطی که صادر شده است بازگردانده شود.
واردات قطعی کالا
نوع دوم واردات کالا، واردات قطعی است که از طریق گمرک، اجازه واردات قانونی قطعی کالا از خارج از کشور، برای استفاده و یا مصرف در داخل کشور را می‌دهد. برای انجام این واردات، به یک سری فرم‌ها و اسناد نیاز است که در ادامه به این موارد اشاره‌ای خواهیم داشت.
برای واردات قطعی کالا فرم های زیر موردنیاز است:
- فرم اظهارنامه
- اظهارنامه کالاهای وارداتی یا گمرکی
مدارک موردنیاز برای واردات قطعی کالا
- اسناد خرید
- اسناد حمل و نقل کالا
- برگه‌های ترخیصیه و قبض انبار
- ثبت سفارشات بارگانی
- گشایش اعتبار از طریق سیستم بانکی
اسناد خرید
اسناد خرید برای واردات قطعی کالا، شامل موارد زیر است: فاکتور (شامل تاریخ ارسال، قیمت و شرایط کالا)، ریز مشخصات کالا، لیست عدل‌بندی، گواهی مبدا.
اسناد حمل و نقل کالا
این اسناد، شامل بارنامه (حاوی ریز اطلاعات شخصی) و ترخیصیه کالا می‌باشد.
برگ ترخیصیه و قبض انبار
برگ ترخیصیه، توسط شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی صادر و قبض انبار، توسط مراجع تحویل گیرنده، صادر می‌شود.
ثبت سفارش بازرگانی
برای دریافت مجوز قانونی واردات کالا، از هر کشوری، باید نسبت به ثبت کارت بازرگانی اقدام کنید.
گشایش اعتبار از طریق سیستم بانکی
گشایش اعتبار از طریق سیستم بانکی، شامل اعتبار اسنادی، حواله و برات می‌باشد.
واردات موقت کالا
واردات موقت کالا عبارت است از وارد کردن موقت کالا به مدت محدود در کشور دیگری که به یک هدف خاص وارد کشوری می‌شوند. این نوع واردات برای مدت معینی بدون حقوق و عوارض گمرکی می‌باشند. برای انجام این واردات، کالا باید طبق ماده 12 آیین نامه اجرایی اولیه واردات، وارد شود:
- واردات موقت مواد اولیه فقط در کارخانجات، شرکت‌ها و موسسات صنفی و یا صنعتی مجاز می‌باشد.
- در صورت ورود موقت کالا، باید آیین‌نامه اجرایی با ضمانت نامه بانکی، تعهد و یا سفته معتبر صادر شود.
واردات موقت کالا، برای بسیاری از تجار و بازرگانان مفید است. در این رابطه، می‌توان به مهمترین سامانه اخذ مجوز ورود موقت یعنی گواهی ATA نیز اشاره کرد. گواهی ATA متعلق به یک زنجیره بین‌المللی از سازمان‌‌های تضمین‌کننده است. چنین سازمان‌هایی امنیت هزینه‌ها و واردات موقت را ارائه می‌دهند که باید در مدت زمان مشخص عودت داده شوند.
مراحل واردات موقتی کالا
- اخذ گواهی ATA از انجمن ضمانت واردات موقت کالا
- ارائه تضمین و سپرده از واردکننده
- ارائه گواهی ATA به گمرک مورد نظر
- واردات کالا
- بررسی کالا در گمرک در هنگام ترخیص کالا
ترانزیت داخلی کالا
تاکنون نمونه‌هایی از انواع کالاهای وارداتی را بررسی کردیم. در ادامه، به دو نمونه دیگر از انواع کالاهای وارداتی اشاره می‌کنیم. از دیگر انواع واردات کالا می‌توان به حمل و نقل داخلی کالا اشاره کرد. حمل و نقل داخلی در واقع به جابجایی کالا در داخل مرزهای کشور اطلاق می‌شود که در داخل کشور با استفاده از کامیون کمپرسی انجام می‌شود و توسط گمرک مبدا مورد بازرسی قرار می‌گیرد. برای این، واردات کالا باید در تاریخ مشخص شده در گمرک مقصد حضور داشته باشد. در غیر این صورت، کالای وارداتی، جنس قاچاقی محسوب شده و از تاریخ تعیین شده حداکثر تا 5 روز برای ترخیص کالا از گمرک زمان نیاز خواهد داشت. در زیر مراحل مورد نیاز برای انجام این واردات آورده شده است.
مراحل ترانزیت داخلی کالا
مراحلی که برای ترانزیت داخلی کالا باید انجام شود به شرح زیر می‌باشد:
- فاکتور فروش کالا
- فهرست عدل‌بندی
- گواهی مربوط به مبدا
- قبض انبار گمرک
- ترخیصیه
- بارنامه
- گواهی ثبت سفارش کالا
ترانزیت خارجی
آخرین نوع واردات کالا که در این مقاله به آن اشاره می‌کنیم، ترانزیت خارجی است که به ترانزیت بین‌المللی نیز معروف است. این خدمات وارداتی شامل حمل و نقل کالا از یک کشور به کشور دیگر است. توجه داشته باشید که خدمات ترانزیت خارجی، بسته به نوع و وزن کالا متفاوت است. حتی با واردات این نوع کالا، کالاهای صادراتی به کشورهای دیگر معمولا از طریق هوایی، زمینی یا دریایی حمل می‌شوند. با این حال، برای کالاهایی که از طریق ترانزیت خارجی حمل می‌شوند، نیازی به پرداخت سود بازرگانی یا حقوق گمرکی ندارید، اما باید عوارض گمرکی را بپردازید.
نتیجه‌گیری
در این مقاله، به معرفی واردات کالا، انواع کالاهای وارداتی و اطلاعاتی که قبل از واردات کالا باید بدانید، پرداخته ایم. در پایان یک بار دیگر اشاره می کنیم که برای واردات و صادرات کالا و ترخیص کالا از گمرک، دانش و تجربه کافی لازم است. جهت مشاهده سایر مقالات و اخبار در حوزه حمل و نقل کلیک نمایید.
همچنین در انتیراپ، خدماتی اعم از حمل و نقل بین المللی زمینی، ریلی، دریایی، هوایی، انبارداری و... ارائه می‌شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر و استفاده از این خدمات می‌توانید به www.ntirapp.com مراجعه نمایید.