به دلیل استفاده بیش از 66 کشور از کارنه تیر، سیستم TIR سیستم حمل و نقل گمرکی بین‌المللی با گسترده‌ترین پوشش جغرافیایی است. همانند سایر رویه‌های ترانزیت گمرکی، رویه کارنه تیر، کالاها را قادر می‌سازد تا تحت کنترل گمرکی در سراسر مرزهای بین‌المللی بدون پرداخت عوارض و مالیات‌هایی که معمولا در هنگام واردات (یا صادرات) پرداخت می‌شوند، حرکت کنند. شرط رویه کارنه تیر این است که جابجایی کالا باید شامل حمل و نقل جاده‌ای باشد.

قوانین کارنه تیر در حمل و نقل

کالاها از گمرک مبدأ در یک کشور به گمرک مقصد در کشور دیگر تحت پوشش یک سند ترانزیت گمرکی پذیرفته شده بین‌المللی، کارنه تیر، که ضمانت مالی برای پرداخت عوارض و مالیات های تعلیق شده را نیز ارائه می‌دهد، منتقل می‌شود. سیستم تضمین، توسط یک سازمان بین‌المللی مدیریت می‌شود که در حال حاضر اتحادیه بین‌المللی حمل و نقل جاده‌ای (IRU) است.

اگر چه هر کشور عضو اتحادیه اروپا، طرف قرارداد کنوانسیون کارنه تیر است، اتحادیه اروپا برای اهداف روش کارنه تیر یک قلمرو واحد در نظر گرفته می‌شود.

طبق این كنوانسیون، سندی برای ترانزیت بین‌المللی كالا صادر می‌شود كه كارنه تیر یا دفترچه تیر نام دارد و بدین منظور اعضای كنوانسیون موظف هستند سازمانی را برای صدور كارنه تیر و تضمین پرداخت هزینه‌های ناشی از تخلفات از مقررات كنوانسیون تعیین کنند.

مشخصات کارنه تیر

كارنه تیر به زبان فرانسه چاپ می‌شود، که ممكن است دارای صفحات اضافی شامل ترجمه متن كارنه تیر به زبان كشور محل صدور باشد. كارنه تیر كه برای موسسات حمل و نقل مورد تایید و صرفا برای حمل جاده‌ای كالا صادر می‌شود، فرم استانداردی دارد. برای كالاهای هر وسیله نقلیه، تركیبی از وسایل نقلیه (وسایل نقلیه متصل شده به یكدیگر) یا برای چندین كانتینر كه بر روی یك وسیله نقلیه یا تركیبی از آن‌ها بار شده‌اند، یك كارنه تیر صادر می‌شود كه فقط برای یك سفر معتبر است.

در صورتی كه كالا فقط بین یك گمرك مبدا و یك گمرك مقصد حمل شود، كارنه باید حداقل دارای دو برگ برای كشور مبدا و دو برگ برای كشور مقصد و دو برگ برای هر كشوری باشد كه از آن عبور می‌كند، برای هر محل اضافی جهت بارگیری یا تخلیه دو برگ دیگر لازم است.

طبق كنوانسیون تیر، موسسه ضامن تعهد می‌كند كه در صورت تخلف دارنده كارنه تیر از مقررات این سند، حقوق و عوارض گمركی متعلق به كالا و هرگونه عوارض تاخیر، بهره‌های مربوط را طبق قوانین و مقررات كشوری كه جرم در آن واقع شده بپردازد. مسئولیت ضامن در قبال مقامات یك كشور عضو كنوانسیون فقط از زمانی آغاز می‌شود كه كارنه تیر از طرف مقامات گمركی آن كشور مورد قبول قرار گرفته باشد؛ به علاوه، مسئولیت موسسه ضامن تنها در قبال كالاهایی نیست كه در كارنه تیر ذكر شده‌اند، بلكه شامل كالاهایی هم می‌شود كه در كارنه تیر گنجانده نشده، ولی به طور غیر قانونی در قسمت پلمپ شده وسیله نقلیه یا كانتینر قرار دارند.

قوانین مربوط به کارنه تیر

• نحوه صدور: کارنه تیر توسط موسسه صادر کننده برای فردی که عضو آن موسسه بوده و ساکن آن کشور است، صادر می‌شود.
• زبان: حتما روی جلد کارنه تیر به زبان رسمی تیر یعنی انگلیسی و فرانسه خواهد بود. برگه‌های داخلی می‌تواند به زبان فرانسه و انگلیسی باشد، یا این که فرانسه و یکی از زبانهای رسمی سازمان ملل باشد.
• اعتبار: باید کارنه تیر در مدت زمان اعتبارش مورد استفاده قرار گیرد. طبق ماده 9 کنوانسیون چنانچه کارنه تیر در آخرین روز اعتبارش توسط مراجع گمرکی در مبدا پذیرش شود تا پایان عملیات حمل و نقل همچنان معتبر بوده و باید مورد قبول گمرکات میانه راه و مقصد قرار گیرد.
• تعداد کارنه تیر: برای هر عملیات حمل برای یک دستگاه کامیون یا ترکیب چند وسایل نقلیه یک کارنه تیر نیاز است.
• تعداد گمرکات مبدا ومقصد: نباید جمع گمرکات مبدا یا مقصد از 4 گمرک خانه بیشتر باشد. به عبارتی، حداکثر تعداد گمرکات مجاز مبدا و مقصد در مجموع 4 گمرک است.

نحوه تکمیل کارنه تیر

• مشخصات کامل شامل: مبدا، مقصد، شماره ترانزیت، شماره گواهی قبولی و اطلاعات دارنده
• هر گونه پاک کردن و یا لاک غلط‌گیر ممنوع است. برای تصحیح حرف، یا عدد غلط باید بر روی آن ضربدر زده شود سپس حرف، یا عدد صحیح نوشته و به مهر مراجع ذیصلاح رسیده شود.
• اطلاعات در مانیفست زرد رنگ و همچنین دیگر صفحات کالا تکمیل شود.
• جعبه (15/14/13) باید به امضا و مهر شرکت برسد، در غیر این صورت فاقد اعتبار تلقی خواهد شد.

نتیجه‌گیری

در این مقاله، به مفهوم کارنه تیر در ترانزیت کالاها پرداختیم. همان‌طور که اشاره شد، رویه کارنه تیر، کالاها را قادر می‌سازد تا تحت کنترل گمرکی در سراسر مرزهای بین‌المللی بدون پرداخت عوارض و مالیات‌ حرکت کنند. جهت مشاهده سایر مقالات و اخبار در حوزه حمل و نقل کلیک کنید.

همچنین در انتیراپ خدماتی اعم از حمل و نقل بین المللی زمینی، ریلی، دریایی، هوایی، انبارداری و... ارائه می‌شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر و استفاده از این خدمات می‌توانید به www.ntirapp.com مراجعه نمایید.

عضویت در سامانه خدمات حمل و نقل انتیراپ