در دنیای امروزی، دورانی که ما در آن زندگی می‌کنیم، در زمینه کیفیت بخشی، ارائه خدمات مطلوب و مورد نظر به مخاطبان در همه زمینه ها، عرصه رقابت وجود دارد. یکی از اصلی ترین عوامل رقابت، مطلوبیت نهایی خدمات می‌باشد که با بررسی و پژوهش های مرتبط، توجه خاص و ویژه به استانداردهای مرتبط، نیازهای بازار کار و... میسر نمی‌گردد. چراکه موضوع پرداختن به درس خدمات الکترونیک بسیار ضرورت پیدا می‌کند، تا کاربران راحت تر بتوانند با استفاده از اینترنت، همه خدماتی که به صورت فیزیکی انجام می‌شود، به صورت آنلاین انجام دهند.

مشهوریت خدمات الکترونیک به لقب عصر اطلاعات، به این دلیل می‌تواند باشد که امروزه اطلاعات، به یکی از اجزاء جدایی ناپذیر زندگی بشر تبدیل گردیده است. با اینکه انسان از دوران های گذشته تا به امروز، همواره برای برنامه ریزی ها و تصمیم گیری ها به اطلاعات مختلفی نیاز دارد، ولی چیزی که باعث می‌شود، اهمیت موضوع نسبت به گذشته بیشتر نشان داده شود، شرایط زندگی نوین و اهمیت اطلاعات در زندگی امروزی است.

امروزه با وجود رایانه ها، امکان پردازش سریع داده ها، ذخیره آنها، امکان ایجاد ارتباط بین رایانه ها و...،  تبادل و انتقال اطلاعات و ارائه خدمات الکترونیک در سطح وسیع امکان پذیر شده است. این موارد به همراه سایر پیشرفت های صورت گرفته در زمینه ارتباطات و الکترونیک، اعم از میکروالکترونیک (Microelectronics)، ماهواره ها، روباتیک و… به وقوع انقلابی در زمینه نحوه جمع آوری، پردازش، ذخیره سازی، فراخوانی و ارائه اطلاعات منجر شد که شکل گیری «فناوری اطلاعات و ارتباطات» حاصل این رویداد بود.

ویژگی های خدمات الکترونیک

• از آنجا که ارزش مبادله شده بین دو طرف، با حجم اطلاعات مبادله شده محاسبه می‌شود. از این رو بعضی از نظریه ها، از خدمات الکترونیک با عنوان سرویس اطلاعاتی یاد می‌کنند.
•  از دیگر ویژگی های ذاتی خدمات الکترونیک، سلف سرویس بودن است. سلف سرویس عبارت است از خدماتی که بدون دخالت مستقیم عامل انسانی انجام می‌شود. در خدمات الکترونیک، مخاطبان، خدمات مربوطه را از طریق صفحات وب در هر جایی می‌توانند دریافت کنند.

انواع خدمات الکترونیک

• ارائه خدمات کاریابی
• ارائه خدمات آموزش الکترونیک
• خدمات شهری به صورت الکترونیک
• ارائه خدمات اینترنتی و پرداخت الکترونیک
• خدمات گردشگری و خرید بلیط به صورت الکترونیک
• ارائه خدمات مالی، مانند ابزارهای انجام سرمایه گذاری در بورس
• امکان پیگیری الکترونیک مانند پیگیری نامه ها و مرسولات پستی
• ثبت نام الکترونیکی انواع کنکورها و آزمون های ورودی به دانشگاه ها، مدارس، آزمون های استخدامی
• درخواست مجوز تاسیس شرکت، سازمان‌های مردم نهاد، مدارس، مراکز آموزشی و… به صورت الکترونیک
• ارائه خدمات بانکی به صورت الکترونیک، مانند مشاهده صورتحساب، پرداخت اقساط، انتقال وجه و…

ارائه خدمات الکترونیک چه نتایجی به دنبال دارد؟

• دسترسی آسان و سریع به اطلاعات و خدمات مورد نیاز به صورت 24 ساعته (7/24: هفت روز هفته و به صورت 24 ساعته)
• ماشینی، مکانیزه و الکترونیکی کردن فعالیت های تکراری اداری و مالی برای سرعت بخشیدن
• افزایش سرعت و دقت در رسیدگی به امور مردم و جلب رضایت ارباب رجوع
• کاهش قیمت تمام شده خدمات اداری در صورت الکترونیکی شدن آن ها
• بهبود کارایی و بهره‌وری سازمان نسبت به وضعیت جاری و…
• سرعت بخشیدن به فرایند پاسخگویی به مراجعه کنندگان
• کاهش مراجعه حضوری افراد به سازمان‌ها و ادارات
• کمک به پیاده سازی دولت الکترونیک
• پاسخگویی به مراجعه کنندگان

بخش های مختلف دولت الکترونیک

• ارتباط دولت با دولت (GTG) : مراودات بازرگانی بین دولت ها و…
• ارتباط دولت با شهروندان (GTC) : پر کردن و ارزیابی فرم های مالیاتی، اجتماعات الکترونیکی و…
• ارتباط دولت با شرکت ها (GTB) : خدمات دیپلماتیک، تبادل الکترونیکی اطلاعات بین سازمان های دولتی و…
• ارتباط دولت با کارمندان (GTE/G2E) : معمولاً کسب و کارها و کارمندان دولت با مردم عادی در زمینه ساختار فرآیندهای الکترونیکی تفاوتی ندارند. تفاوت آنها بیشتر در نوع خدماتی است که از دولت دریافت می کنند. لذا از دیدگاه معماری نرم افزاری همه این موارد مانند هم هستند.