استان سمنان یکی از بزرگترین استان های ایران است که سهم بزرگی از خاک کشور را به خود اختصاص داده است. شهر سمنان در استان سمنان قرار دارد و از شهرهای پر جمعیت ایران به شمار می‌آید. سمنان جاذبه های دیدنی زیادی در خود جای داده است و همچنین مجموعه ای از سرزمین های کویری، طبیعت سر سبز و آثار تاریخی با ارزش است.

جاهای دیدنی سمنان

• دروازه ارگ
• بازار سمنان
• خانه رجبی
• خانه تدین
• خانه ترابی
• مسجد امام
• گرمابه حضرت
• عمارت و باغ امیر
• بازار شیخ علاءالدوله
• مسجد جامع سمنان
• امامزاده یحیی بن موسی (ع)

دروازه ارگ سمنان

تنها اثر باقی مانده از ارگ سمنان، دروازه ارگ است. این دروازه، دروازه شمالی سمنان است. قدمت دروازه ارگ به دوران قاجار و دوران بهمن میرزای بهاالدین، فرزند فتحعلی شاه قاجار می‌رسد.

بازار سمنان

بازار سمنان به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شده است. بازار شمالی 1.5 کیلومتر طول دارد و با نام «راسته بازار» و یا «بازار بالا» مشهور است.

در بازار شمالی سمنان یا همان راسته بازار، 5 مسجد و 4 کاروانسرای مخروبه وجود قرار دارد. همچنین در این بازار تکیه های معروفی همچون «تکیه ناسار» وجود دارد. بازار جنوبی سمنان بازار کوچک نیز نامیده می‌شود. بازار جنوبی سمنان به دلیل نزدیکی به امامزاده یحیی بن موسی، به «بازار حضرت» نیز معروف است.

خانه رجبی

خانه رجبی یکی از خانه های تاریخی شهر سمنان است. خانه رجبی در میدان ابوذر غفاری، در خیابان ابوذر غفاری واقع است. ساخت این بنا در اواسط دوران قاجار صورت گرفته و متعلق به خانواده رجبی (کلانتر وقت سمنان) بود. خانه رجبی دارای یک حیاط مرکزی، اتاق های تابستانی دارای بادگیر رو به شمال، اتاق های زمستانی رو به غرب در 2 طبقه با ارتفاع کم، باغچه، راهروی طولانی که از هشتی به حیاط متصل شده است، می‌باشد.

خانه تدین

خانه تدین یکی از جاهای دیدنی و تاریخی در سمنان است، و با نام «خانه محمدیه» نیز شناخته می‌شود. خانه تدین متعلق به یکی از تاجران سرشناس و مشهور سمنانی بود. خانه تدین یا همان خانه محمدیه، در خیابان طالقانی سمنان، در راسته بازار شمالی-جنوبی، داخل کوچه ای واقع است. این خانه در دوران قاجار بنا شده است و سازمان میراث فرهنگی در حال مرمت این بنا است. از زیبایی های موجود در خانه تدین می‌توان، تالارهای زمستان نشین، تالارهای تابستان نشین، حوض خانه، اِصطبل، آشپزخانه و حیاط مرکزی را نام برد، که در آن معماری گودال باغچه به کار رفته که یکی از تکنیک های معماری سنتی ایرانی به شمار می‌رود. 

خانه ترابی

یکی دیگر از خانه های تاریخی در سمنان، خانه ترابی است که در دوران قاجار ساخته شده است. خانه ترابی در محله کهنه دژ سمنان قرار دارد و از خانه های با ارزش بافت تاریخی در سمنان به شمار می‌رود. در سال های اخیر سازمان میراث فرهنگی به مرمت و بازسازی خانه ترابی اقدام کرده است. خانه ترابی دارای ویژگی های منحصر به فردی می‌باشد که یکی از آنها، وجود ساباط (ساباط: راهگذر میان دو خانه که دارای سقف است.) در آن است. ساباط یکی از ویژگی های منحصر به فرد خانه های مناطق گرمسیر و کویری است که در ساخت این بنا نیز به کار رفته است.

مسجد امام

یکی از مهمترین و زیباترین بناهای تاریخی سمنان، مسجد امام سمنان است. این مسجد با نام های «مسجد شاه» و «مسجد سلطان» نیز شناخته می‌شود. قدمت مسجد امام سمنان به دوران قاجار و زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار می‌رسد.

گرمابه حضرت

یکی دیگر از جاذبه های دیدنی و تاریخی سمنان، گرمابه حضرت می‌باشد که با نام «گرمابه پهنه» نیز شناخته می‌شود. قدمت گرمابه حضرت به دوران صفوی و قاجاریه می‌رسد. گرمابه حضرت یا گرمابه پهنه، بین مسجد جامع سمنان و امامزاده یحیی واقع است.

گرمابه حضرت از سه قسمت تشکیل شده است. قسمت های تشکیل دهنده آن، رختکن یاسر بینه، گرمخانه و خزانه می‌باشد. جذاب ترین قسمت های این گرمابه کاشی کاری های زیبا در سردر و اشعار نوشته شده با خط نستعلیق در بالای در ورودی می‌باشند.

عمارت و باغ امیر

یکی از خانه های تاریخی سمنان، عمارت و باغ امیر است و در خیابان باغ فردوس سمنان واقع است. قدمت عمارت و باغ امیر به دوران قاجار بین سال های 1275 تا 1285 می‌رسد. این بنا توسط استاد معمار باشی و به دستور میرزا آقا فامیلی احداث گردیده است. دلیل نامگذاری عمارت و باغ امیر به این نام، مجاورت این بنا با باغ بزرگ امیر اعظم (مشهورترین حاکم ایالت قومس) می‌باشد. وسعت عمارت و باغ امیر، حدودا 3 هزار متر مربع می‌باشد.

بازار شیخ علاء الدوله

بازار شیخ علاء الدوله، بازار تاریخی سمنان است که توسط عارف نامی ایران در قرن 7 و 8 هجری قمری و هم‌زمان با ساخت بنای شبستان شیخ علاءالدوله مسجد جامع سمنان بنا گردید، از جنوب خیابان امام شروع و تا گورستان قدیمی علمدار امتداد دارد.

این بازار به بازار مرده ها معروف می‌باشد. دلیل این نام گذاری و شهرت این بازار، این است که در مسیر انتقال اموات برای دفن در گورستان قدیمی علمدار واقع بود. بخش های زیادی از این بازار سنتی در جریان احداث خیابان امام سمنان، تخریب گردید. امروزه تنها قسمتی از بازار شیخ علاء الدوله از ابتدای بازار جنوبی تا خیابان امام باقی مانده است.

مسجد جامع سمنان

یکی از قدیمی ترین بناهای شهر سمنان، مسجد جامع سمنان می‌باشد که در گذر زمان تغییرات و تحولات بسیاری در آن صورت گرفته است.

در مسجد جامع سمنان آثاری از دوران تیموری و سلجوقی به جای مانده است. مسجد جامع سمنان در طول تاریخ از بابت فرهنگی، اجتماعی و مذهبی ارزش و اعتبار بسیاری داشته و دارد. مسجد جامع سمنان به دستور مرحوم پیرنیا و تقسیم بندی های وی، به سبک معماری آذری بنا گردیده است.

امامزاده یحیی بن موسی (ع)

امامزاده یحیی بن موسی در بافت قدیمی سمنان، در انتهای بازار جنوبی سمنان و جنوب غربی تکیه ی مشهور پهنه قرار دارد. گفته می‌شود اینجا آرامگاه فرزند امام موسی ابن جعفر است که هنگام سفر امام رضا (ع) از مدینه به خراسان، همراه ایشان بود. امام رضا برادر خود را برای ارشاد مردم این منطقه مامور می‌کند و بعد از شهادت ایشان، حضرت یحیی نیز در سمنان به شهادت می‌رسد. این بقعه گنبدی بزرگ و ایوانی کاشی کاری شده دارد و ارتفاع ایوان آن حدود ۱۲/۵ متر است. کاشی کاری های آن نیز در سال ۱۳۳۸ انجام شده است.

جاذبه های تاریخی و باستانی

• مسجد جامع سمنان
• مسجد امام سمنان
• دروازه ارگ سمنان
• خانه سمنانی ها
• خانه تدیّن
• خانه کلانتر
• گرمابه پهنه
• بازار سمنان
• بازار مرده ها
• قلعه های سارو
• گورستان سنادره
• برج چهل دختران
• مقبره درویش محمود
• کاروانسرای سنگی آهوان
• کاروانسرای نصف جهان
• کاروانسرا های شاه عباسی
• منار سلجوقی مسجد جامع
• مسجد جامع زاوقان سمنان
• آب انبار کارخانه نساجی سمنان
• کاروانسرای شاه سلیمانی آهوان
• ساختمان کارخانه نساجی سمنان (ساختمان فعلی شورای شهر)

موزه های سمنان

• موزه سکه سمنان
• موزه گرمابه پهنه سمنان
• عمارت و باغ امیر سمنان
• موزه حیات وحش سمنان
• پارک موزه دفاع مقدس سمنان
• موزه هنرهای معاصر شرق کشور

جاذبه های مذهبی سمنان

• امامزاده علی بن جعفر (سمنان)
• قدمگاه عباس بن علی (تکیه عباسیّه)
• مصلی بزرگ سمنان (محل برگزاری نماز جمعه)
• بقعه پیغمبران (سام پسر نوح و لام النبی از نوادگان نوح)
• امامزاده یحیی بن موسی الکاظم (برادر علی بن موسی الرضا)

منبع

شما می‌توانید با مراجعه به بخش گردشگری آکادمی انتیراپ با جاهای دیدنی ایران و جهان آشنا شوید.

سامانه آنلاین حمل و نقل بین المللی انتیراپ