زرشک گیاهی است که ایرانیان از آن در آشپزی، نوشیدنی ها، مربا و شربت استفاده می‌کنند. زرشک گیاهی از سرده گونه زرشکیان می‌باشد و دانه هایی ترش مزه و خوشمزه ای دارد. نام علمی زرشک، «Berberis vulgaris» است و در ایران به ریشه این گیاه «آئر خیس» گفته می‌شود.

درختچه زرشک، بر روی ساقه هایش خار دارد و معمولا ارتفاعی در حدود 4 متر دارد. چوب ساقه درخت زرشک، به رنگ قهوه ای و یا زرد می‌باشد.

میوه زرشک دارای خواص فراوان، رنگ قرمز، گوشتی، بیضی شکل و مزهء ترش می‌باشد. در طب سنتی از همه جای گیاه زرشک نظیر ریشه، ساقه، پوست ریشه، برگ گل و میوه آن استفاده می‌شود.

ارزش غذایی زرشک

ارزش غذایی 28 گرم زرشک

خواص زرشک

• درمان اسهال
• ضد سرطان
• درمان دیابت
• پاکسازی کبد
• درمان کم خونی
• کاهش چربی خون
• درمان سوء هاضمه
• سلامت قلب و عروق
• پاکسازی کیسه صفرا
• کاهش وزن و لاغری
• تنظیم قاعدگی بانوان
• درمان مشکلات گوارشی

• تقویت سیستم ایمنی بدن
• خاصیت ضد عفونی کننده
• ضد افسردگی و آرامبخش
• مبارزه با عفونت ها و التهاب
• درمان انواع بیماری های پوستی
• حفاظت در برابر سندروم متابولیک
• درمان بیماری های گوش، حلق و بینی
• درمان بیماری های دهان و دندان
• درمان بیماری های چشم
• درمان بیماری های ریوی
• درمان بیماری های کلیوی
• درمان بیماری های کبدی
• تصفیه کننده خون
• درمان بی اشتهایی
• کاهش قند خون
• درمان استقساء
• بهبود هضم غذا
• صفرا بر قوی
• ادرار آور

انواع زرشک

گونه های درختچه زرشک به دو دسته بندی تقسیم بندی می‌شود:

• گروه بی دانه
• گروه دانه دار (گونه های وحشی)

گروه بی دانه

مرغوب ترین و مهمترین گونه های زرشک، زرشک بی دانه است.

مهد پرورش درختچه زرشک بی دانه، استان خراسان جنوبی، به ویژه شهرستان قائنات هست که به عنوان پایتخت زرشک و زعفران جهان لقب گرفته است.

گروه دانه دار

زرشک های دانه دار، گونه وحشی زرشک است. زرشک دانه دار در سطح وسیعی از دنیا مثل مناطق معتدل کوهستانی، می‌روید.

انواع زرشک بر اساس طبقه بندی بازار

• زرشک تازه
• زرشک پفکی
• زرشک دانه اناری
• زرشک زیر تالاری

عوارض زرشک

• مصرف بیش از اندازه زرشک موجب نفخ شکم می‌شود.
• بدون نظارت پزشک، عصاره گیاهی زرشک را به کودکان ندهید.
• بهتر است در دوران بارداری و شیردهی مصرف عصاره گیاهی زرشک را قطع کنید.
• عصاره بدست آمده از برگ و پوست زرشک، در صورت مصرف بیش از حد موجب مسمومیت می‌شود.
• استفاده از زرشک، برگ زرشک و ساقه زرشک برای زنان باردار مناسب نیست. چرا که باعث تحریک رحم می‌شود و ممکن است باعث سقط جنین شود.
• استفاده طولانی مدت از زرشک موجب بروز مشکلات روده ها و معده می‌شود و همچنین موجب بروز اختلال در جذب ویتامین B کافی برای بدن می‌شود.
• مصرف بیش از حد زرشک می‌تواند موجب بروز مشکلاتی نظیر تهوع، استفراغ، شوک، کاهش فشارخون، کاهش ضربان قلب، آسیب به کلیه و خون دماغ شود.

منبع

شما می‌توانید با مراجعه به بخش مجله سلامت آکادمی انتیراپ با خواص انواع محصولات خوراکی و مواد طبیعی آشنا شوید.

سامانه آنلاین حمل و نقل بین المللی انتیراپ