رخشنده اعتصامی، در روز 25 اسفند 1285 در شهر تبریز چشم به جهان گشود. رخشنده اعتصامی ملقب به پروین اعتصامی، شاعرایرانی بود. پروین به دلیل کار بردن، سبک شهری مناظره، از شاعران مشهور شده است. پروین اعتصامی از دوران کودکی به آموزش زبان های عربی و انگلیسی پرداخت. پروین از همان دوران کودکی، نزد پدرش، زبان عربی، زبان انگلیسی را آموخت و همچنین با نظارت پدرش و استادانی همچون ملک الشعرای بهار و دهخدا، سرودن شعر را آغاز نمود. او تنها یک اثر دارد و از وی به چاپ رسیده است. دیوان اشعار پروین، دارای 606 شعر شامل اشعاری درقالب های مثنوی، قطعه و قصیده می‌شود.

اشعار پروین اعتصامی، قبل از اینکه به صورت مجموعه و کتاب به چاپ رسیده باشند، در محله بهار و منتخبات آثار از ضیا هشترودی و امثال و حکم از دهخدا، چاپ می‌شدند. اشعار او در اولین چاپ، به موفقیت دست یافتند و این موجب شد برای چاپ های بعدی اشعار او، زمینه ای فراهم شود.

مضامین و معانی شهرهای پروین اعتصامی، نشان دهنده و توصیف کننده دلبستگی عمیق او به پدرش، استعداد و شوق فراوانش به آموختن دانش، روحیه ظلم ستیزی و مخالفت با ستم و ستمگران، حمایت از حقوق زنان و ابراز همدلی و همدردی با محرومان و ستم دیدگان است. از پروین اعتصامی به عنوان «مشهورترین شاعر زن ایران» یاد شده است.

ازدواج پروین اعتصامی

پروین اعتصامی در روز 19 تیرماه سال 1313 هجری شمسی، با پسر عموی خود فضل الله اعتصامی گرگانی ازدواج کرد. آنها پس از 4 ماه عقد، برای زندگی به کرمانشاه رفتند. همسر پروین اعتصامی، از افسران شهربانی و زمان ازدواج با او، همسرش رئیس شهربانی در کرمانشاه بود.

پروین اعتصامی بعد از 2 ماه زندگی با همسرش فضل الله، به منزل پدری خویش بازگشت. و 9 ماه بعد در تاریخ 14 مرداد 1314 از همسرش طلاق گرفت. برادر پروین اعتصامی بنام ابوالفتح اعتصامی، دلیل جدایی پروین از فضل الله را، اختلافات روحی و اخلاقی پروین با همسرش و «ناسازگاری روحیهٔ نظامی همسر با روح لطیف و آزاد پروین» دانسته است.

پروین تا پایان زندگی خویش، با هیچکس درباره ازدواج ناموفق و جدایی اش، صحبت نکرد. فقط غزلی دراین باره سرود که سه بیت اول آن این ابیات هستند:

مرگ پروین اعتصامی

پروین اعتصامی در فروردین سال 1320 شمسی به بیماری حصبه مبتلا گردید. این بیماری زمانی رخ داد که برادر پروین، ابوالفتح دیوان اشعار وی را برای دومین چاپ آماده می‌کرد. اما وخیم بودن حال پروین موجب شد که وی در تاریخ 3 فروردین 1320 در خانه بستری شود. دلیل یاد شده از مرگ او، سهل انگاری پزشک معالج پروین در معالجه وی بود. چرا که در تاریخ 14 فروردین حال پروین وخیم شده و خانواده وی کالسکه ای به دنبال پزشک معالج اوف می‌فرستند ولی پزشک نمی‌آید. در نهایت پروین اعتصامی مشهور ترین شاعر زن ایران، در تاریخ 15 فروردین 1320 (4 آوریل سال 1941 میلادی)، در سن 34 سالگی در تهران به دیار باقی شتافت و در حرم حضرت معصومه (س) در قم در آرامگاه خانوادگی به خاک سپرده شد. پروین در لحظه مرگ، در آغوش مادر جان به جان آفرین تسلیم کرد. بعد از مرگش، قطعه ای با عنوان «این قطعه را برای سنگ مزار خودم سروده ام» از او یافتند که مشخص نیست او چه زمان برای سنگ مزار خود سروده بود؛ که آن قطعه را بر سنگ مزارش نقش کردند.

روز بزرگداشت پروین اعتصامی

25 اسفند روز بزرگداشت پروین اعتصامی، شاعر مشهور زن ایران، نامگذاری شده است. به پاس قدردانی از زحمات و خدمات فراوان پروین اعتصامی به سبک مناظره ای و شعر معاصر ایران، روز 25 اسفند بنام این شاعر زن ایرانی، نامگذاری گردیده است.

منبع

شما می‌توانید با مراجعه به بخش تاریخ و ادبیات آکادمی انتیراپ با تاریخ و ادبیات ایرانی، مناسبت ها، شاعرها، شعرهای زیبای ایرانی آشنا شوید.

سامانه آنلاین حمل و نقل بین المللی انتیراپ